"ლავრა ჩვენი სახლია, ჩვენ არ დავტოვებთ მას ჩვენი ნებით"

2023 წლის 10 მარტს, კულტურის სამინისტრომ გამოაცხადა, რომ კომისიამ აღმოაჩინა გარკვეული „დარღვევა“ კიევ-პეჩერის ლავრას საქმიანობაში, ხოლო სახელმწიფო არღვევს შეთანხმებას მონასტრთან რელიგიური შენობების გამოყენებასთან დაკავშირებით. სინამდვილეში, ხელისუფლება აძევებს უმე-ს ლავრიდან. პეტერბურგის აქტების კორესპოდენტი შეხვდა მონასტრის მმართველს, მიტროპოლიტ პავლეს.

"მე არ დავუშვებ, რომ გულზე გადამიარონ"

-მონასტრის ძმობი დადგნენ იმ რეალობის წინაშე, რომ 29 მარტამდე უმე-მ უნდა დატოვოს კიევ პეჩერის ლავრას ტერიტორია და ითქვა, რომ კომისიამ გარკვეული დარღვევა აღმოაჩინა. რა არის ეს დარღვევები და ეთანხმება მათ?

- მე არ ვეთანხმები ამ ბრალდებებს. როდესაც ხდებოდა ლავრის აღდგენა, ჩვენ მივიღეთ ყველანაირი თანხმობა მუზეუმიდან და კულტურის სამინისტროდან. უკვე შეიცვალა 6 პრეზიდენტი, ვიღაც კიდევ მოვა. უნდა მოვერიდოთ თითოეულ მთავრობას? ჩვენ ქრისტეს შვილები ვართ, ჩვენ ქრისტეს ეკლესია ვართ. ჩვენ ჩვენი ქვეყნის მხარეს ვართ, მე ჩემი ქვეყნის ინტერესებს ვიცავ. მე წინააღმდეგი ვარ ომის, მაგრამ არავის მოგცემთ უფლებას, რომ გულზე დამაბიჯოთ, რწმენასა და ჭეშმარიტ ღმერთს გადააბიჯოთ.

და რაც მოხდა დღეს (ნაკრძალის კომისიის მუშაობა - ედ), თქვენც შეესწარით. არავინ მითხრა, რომ ისინი მოდიოდნენ, არც კომისიის წევრების შემადგენლობაზე მქონდა ინფორმაცია. მე მაქვს ისეთი შეგრძნება, რომ ტკაჩენკოს ჰქონდა ჩემთან პირადი ანგარიში, მას შემდეგ რაც მას ვესაუბრე ჩვენი ეკლესიის შესახებ ტელეარხ "1+1". დღეს მე არ ვარ წინააღმდეგი კომისიის. მაგრამ რაღაცას ეძებენ, რომ შემდეგ პროვოკაციაზე წამოგვაგონ ... ყველამ საკუთარ გულში ჩაიხედოს.

ლავრა იყო, არის და იქნება სამონასტრო ცენტრი უკრაინაში.

არ ვიცი, რამდენად მართალია ეს, მაგრამ მე მითხრეს, რომ ლავრის წინააღმდეგ მიმდინარე ქმედებები არის ხელისუფლების სურვილი, რომ ბართლომეს გაუკეთონ საჩუქარი, თურქეთს გადასცენ ჩვენი სალოცავი. ამიტომ, ახლა ყველა ყვირის ხმამაღლა, თითქოს ლავრა მოსკოვის დაქვემდებარებაშია. მაგრამ მოსკოვს აქ არაფერი აქვს საერთო. მე ვუყურე ტკაჩენკოსა და "TCN" -ს ჟურნალისტის დიალოგს, სადაც გარკვევთ გვიწოდა "მოსკოვის პატრიარქატი". და მე მინდა დავსვა კითხვა - სად იპოვნეს მათ დოკუმენტებში სიტყვები "მოსკოვის პატრიარქატი"? მხოლოდ ამისათვის უნდა აგონ პასუხი მინისტრმა და ჟურნალისტმა. ყოველივე ამის შემდეგ, ხალხი გამოიყურება და ფიქრობს: "დიახ, მართლაც, მოსკოვის პატრიარქატი". რადგან კულტურის მინისტრმა თქვა ასე.

სამწუხაროდ, ჩვენ არ გვყავს კულტურის მინისტრი. არის მხოლოდ უკულტურობის მინისტრი, რადგან ბევრი კულტურული მინისტრი ვიცი. სტუპკა იყო, მე ბოგუტსკი ვიყავი, ყველას ვე გავიხსენებ, მაგრამ ახლა რაც ხდება, მას საერთო არაფერი აქვს კულტურასთან.

- როგორი რეაქცია ჰქონდათ მონასტრის ძმებს ხელისუფლების გადაწყვეტილებაზე?

ყველა ძმა განწყობილია, რომ მონასტერი უპატრონოდ არ დატოვონ. ჩვენ აქ 1988 წელს მოვედით, ჯერ კიდევ არიან ბერები, რომლებსაც ეს პერიოდი ახსოვთ. 1994 წლამდე აქ იყო ნანგრევები. რასაც ისინი წერენ, რომ მე გავანადგურე ბრაჰმა ... აშკარად მიუთითებს იმაზე, რომ მათ სურთ დააბრუნონ სამლოცველოს პირვანდელი  მდგომარეობა. წესით მათ უნდა უხაროდეთ ისეთი ადამიანების არსებობა, რომლებიც მონასტრისთვის რაღაცას აკეთებენ. დღეს თქვენც ხედავთ ლავის სატრაპეზო ტაძრის გუმბათის ჯვარი გამუქდა, მას შემდეგ რაც ტაძარში ,,იმსახურა’’ უკრაინის ,,დიდებულმა’’ ვაი-მოქალაქემ. ეს მოხდა რადგანაც ტაძარში ,,იმსახურმა’’ ადამიანმა, რომლის ხელდასმა არაკანონიკურად შესრულდა, ეს არაფერია თუ არა მკრეხელობა.

გუმბათის ჯვრები: 2022 წლის დასასრული და 2023 წლის მარტი. ფოტო: ФБ-страница Ивана Микуляка

მაგრამ ეს ყველაფერი ხდება მაშინ, როდესაც მტერი თავს დაესხა ჩვენს ქვეყანას. ჩვენ ვლოცულობთ, რომ უფალმა შეინარჩუნოს უკრაინის ერთიანობა, მისი საზღვრები.

- სად გააგრძელებს მონასტერი ფუნქციონირებას, თუ ხელისუფლება მაინც ძალდატანებით გაძევებს ბერებს ლავრიდან?

-”იმედი მაქვს, რომ ეს არ მოხდება.” თუ არ დაგვხოცავენ ... ესენი არიან "დიდი ლიდერების" შვილიშვილები: ლენინის, ტროცკის, სტალინის, ხრუშჩოვის. ბოლომდე დავიცავთ ჩვენს ინტერესებს, მაგრამ თუ მაინც გაგვაძევებენ ძალით, დაე უყუროს ამას მთელმა მსოფლიომ. ყოველდღე ვისაუბრებთ იმაზე, თუ რა ხდება მონასტრის გარშემო. იმის გამო, რომ პროვოცირება შესაძლებელია ყოველდღე. რატომ მოვითხოვე დღეს კომისიის დოკუმენტები? იმის გამო, რომ ტკაჩენკომ თქვა, რომ იქნება SBU- ს წარმომადგენლები, შინაგან საქმეთა სამინისტრო. მაგრამ ისინი არ არიან. კომისიის საქმიანობას "ვეთანხმები", მაგრამ როგორ უნდა გავიგო ვინ არის ეს ხალხი? ველოდი, რომ  მუზეუმის დირექტორი დამირეკავდა, გამაფრთხილებდა. მსგავსი არაფერი ყოფილა. ასე მოსვლა როგორ შეიძლება? არც მე ვარ ხელწამოსაკრავი ადამიანი. დააწესეს სანქციები არავის და არაფრის გამო. არ გამიკვირდება, თუ ისინი მოქალაქეობასაც ჩამოგვართმევენ. დღეს არაფერი გამიკვირდება. იქნებ სულაც სეპარატისტები იყვნენ მოსული, რომ მერე დამადანაშაულონ მათთან ურთიერთობაში. შესამოწმებლად მოსულებს არ წარუდგენიათ არანაირი დოკუმენტი.

"კულტურის სამინისტროს მუშაობა" ლავრაში. ფოტო: ФБ-страница митрополита

ეპიფანესთან იგივე იქნება, რაც ფილარეტთან

- ელით თუ არა, რომ უმე-ს მრევლი ფიზიკურად დაიცავს ლავრას?

-ხალხი, ჩვენი მრევლი, დაიცავს ჩვენს ლავრას. მე მათ არ მოვუწოდებ, მაგრამ ისინი მოდიან.

- შესაძლებელია თუ არა ლავრის ძალდატანებით ხელში ჩაგდება?

- დღეს ყველაფერი შესაძლებელია. დღეს მინდა მადლობა გადავუხადო შინაგან საქმეთა სამინისტროს მათი ქმედებების გამო (მღვიმელი ბერების სახელობის ტაძრის დღეს - რედ.), რადგან ადრე იყო ბევრი სახის პროვოკაცია, მაგრამ დღესასწაულმა მშვიდ გარემოში ჩაიარა მაგრამ ამჯერად კარგი, მშვიდი. ამიტომ, ძალიან მადლობელი ვარ შინაგან საქმეთა მინისტრის . მაგრამ მე კიდევ ერთი თხოვნა მაქვს მასთან - ნაკლებად ჩაერიონ ეკლესიის საქმეებში.

ხელისუფლების ზოგიერთი წარმომადგენელი მოდის ჩემთან და მეუბნება: "გაერთიანდით ეპიფანესთან". Რა უნდა ვთქვა ამაზე? ვისთან უნდა გავაერთიანდეთ? მოდით, ჯერ მოხდეს დუმენკოს კანონიერი ხელდასმა ... ბოლოს და ბოლოს, მაგალითად, მე არ ვიდგამ პატრიარქალურ გვურგვინს, რადგან ეს იქნებოდა მხოლოდ ცირკი. და ააგრეთვე.

ადრე, ჩვენ მოგვიწოდებდნენ, რომ გავერთიანებულიყავით ფილარეტთან. ახლა ყველამ დაივიწყა იგი. დადგება დრო და ეპიფანთან დაკავშირებითაც იგივე იქნება.

ჩვენ ყველაფერს ვაკეთებთ, სულის გადასარჩენად, მშვიდობისთვის, უკრაინაში კეთილდღეობისთვის, მიუხედავად ეროვნებისა, რელიგიისა და პოლიტიკური შეხედულებებისა. და ვინც გვთავაზობს რაღაცას, ყველაფერს აკეთებს იმისთვის, რომ ხალხს შორის მტრობა დათესოს. ამის გაკეთება არ შეიძლება.

სრულიად რუსეთის პატრიარქისთვის, უკრაინა, რუსეთი და ბელორუსი თანაბრად მნიშვნელოვანი უნდა იყოს

- ვოლოდიმირ ზელენსკიმ თქვა, რომ უკრაინა რუსეთს არ მისცემს უფლებას, ვციტირებ, „დაანგრიოს უკრაინული ლავრა და მოიპაროს ნებისმიერი ძვირფასი ნივთი“. ცხადია, საუბარია კიევ-პეჩერის ლავრაზე. არის ეს ერთგვარი მესიჯი უმე-სთვის?

- ის, რაც პრეზიდენტმა თქვა, ერთი მხრივ, მართალია. მაგრამ პრობლემა იმაში მდგომარეობს, რომ ჩვენ არაფერი გვაქვს საერთო რუსეთთან, არავინ გვმართავს. მე არაფერი მაქვს საერთო მოსკოვის პატრიარქატთან. დიახ, მე ვუკავშირდები და მომავალშიც დავუკავშირდები მეგობრებს, ეპისკოპოსებს, მღვდლებს, ჩვენ ვართ ერთი მთლიანი. ისევე, როგორც მე ვუკავშირდები პატრიარქ თეოფილეს (იერუსალიმის მართლმადიდებლური ეკლესია - რედ), რადგან ჩვენ გვაქვს კავშირი ადგილობრივ ეკლესიებთან ...

მაგრამ ჩვენ გვყავს ჩვენი პატრიარქი უნეტარესი ონუფრი.

არის რამდენიმე საკითხი, რომლებიც ნათქვამია პატრიარქის მიერ (კირილე - რედ) ... რომელიც ეხებოდა მის ხალხს, და ჩვენ (უმე - რედ.) ვსაუბრობთ ჩვენი ხალხის დასაცავად. ღვთისმსახურების დროს ჩვენ არ მოვიხსენიებთ რმე-ს წინამძღვარს, რადგან არ ვეთანხმებით მას რიგ საკითხებში.

სრულიად რუსეთის პატრიარქისთვის, უკრაინა, რუსეთი და ბელორუსი თანაბრად მნიშვნელოვანი უნდა იყოს.

თუ ის ყველას პატრიარქია, მას სხვა სიტყვებით უნდა მიმართოს ხალხს, უკრაინელი მეომრებისთვის, უკრაინელი ხალხისთვისაც რომ იყოს გზავნილი.

-კიევ-პეჩერის ბერი მამების ხსენების დღეს, ხელისუფლებამ კვლავ არ დაუშვა მრევლი ზედა ლავრაში, მეუ- ს მომხრეების რამდენიმე ავტობუსით ჩამოვიდნენ რეგიონებიდან. ქვემო ლავრაში, უმე- ის ათასობით მორწმუნე შეიკრიბა ღია ცისქვეშ ყინვასა და თოვლში. მათი რიცხვი შეუდარებლად მეტი იყო, ვიდრე ეპიფანეს მომხრეების. ეს რაზე მიანიშნებს?

რადგანაც ხალხი იცნობს თავის მწყემსს, მიჰყვება მის ხმას. ქუჩაში ვმსახურობდით, რადგან ვიცოდით, რომ ბევრი ხალხი იქნებოდა. მხოლოდ მაზიარებელთა რიცხვი იყო 1860. და ჯამში, მღვიმელი ბერების დღესასწაულზე ლავრაში, ჩვენ გვქონდა 8 ღვთისმსახურება. ყველა ტაძარი ხალხით იყო გაჭედილი. და მე ეჭვი არ მეპარება, რომ თუ ჩვენ გვექნებოდა საშუალება გვემსახურე მიძინებისა და სატრაპეზო ტაძარში, ორივე ტაძარი სავსე იქნებოდა ხალხით.

ლიტურგია კიევ - პეჩერის ლავრაში კიევ-პეჩერის ბერების ხსსენების დღესასწაულზე. ფოტო: lavra.ua

მაგრამ მათ არ მოგვცეს ამის საშუალება, მათ იქ ეპიფანე შეუშვეს. Რა შემიძლია ვთქვა. ჩვენ არ მივდივართ მეუ- ს ეკლესიებში, არ ვარბევთ მათ. ეს უბრალოდ არ არის ქრისტიანული საქციელი. მაშასადამე, ისინი (მეუ– ს ხელმძღვანელობა - ედ.) არც კი არსებობს ჩემთვის. როგორც ადამიანები - დიახ, მაგრამ როგორც სამღვდელოება ... ისე, რაზე შემიძლია ვისაუბრო მათთან? მე მღვდელი ვარ, კანონიკურად ხელდასმული, რომელმაც 1972 წლიდან ბევრი პრობლემა გადავლახე.

მახსოვს, როგორ იჭერდნენ სსრკ „დიდი ლიდერის შვილები“ ​​ხალხს და არ უშვებდნენ ტაძრებში. დღეს მათი შვილიშვილები აკეთებენ იგივეს. მაგრამ ღმერთი ძალაში კი არა, ღმერთი სიმართლეშია.

- რა მდგომარეობაა თქვენს წინააღმდეგ გახსნილი სისხლის სამართლის საქმესთან დაკავშირებით? მზად არის გამოძიება საქმის სასამართლოში გადასატანად, თუ მათ უკვე გააცნობიერეს ამ საქმის მთელი აბსურდულობა?

- არ მსურდა ვინმეს ვუჩივლო, ყველაფერი ღვთის ნებაზე მყავს მიშვებული. მე არასოდეს დავიცავი ჩემი მერკანტილური ინტერესები. ჩემი განსჯა უნდათ? დაე განმსაჯონ. მე უნდა დავიტანჯო, ასეთია ნება ღმრთისა.

-და რა ვითარებაა თქვენს წინააღმდეგ შემოღებულ სანქციებთან დაკავშირებით?

- ჯერ კიდევ არ მესმის რატომ დამიწესეს მე, უკრაინის მოქალაქეს ეს სანქციები. მე მაქვს ბიზნესი, თუ რა? ის (ტკაჩენკო - რედ.) საუბრობს ლავრაში სავაჭრო დახლებზე. დიახ, ეს არის მონასტრის ცხოვრება. ხალხი მოდის, ატარებს ექსკურსიებს, ჩვენ უნდა შევთავაზოთ მათ მინიმუმ ფუნთუშა, მაგრამ ეს ყველაფერი სადმე უნდა ავიღოთ. ჩვენ უნდა გადავიხადოთ სინათლის, წყლის და სხვა კომუნალური გადასახადები. რომში და სხვა დიდ ქალაქებში, კათოლიკური ეკლესიის სალოცავებში არის მთელი პავილიონები: ტანსაცმელი და სხვადასხვა რამ იყიდება მორწმუნეებისთვის.

თუ წაიკითხავთ ამ სანქციების ფორმულირებებს, ისინი ზოგადად ძალიან უცნაურად არის ჩამოყალიბებული. ”რომ ჩემი ხომალდები და თვითმფრინავები არ შემოვიდნენ ან არ უნდა დაფრინავდნენ უკრაინის ტერიტორიაზე.” როგორ აზროვნებენ ეროვნული უსაფრთხოებისა და თავდაცვის საბჭოში? მათ რომ დაეწერათ, მე ცუდად ვლოცულობ, დავეთანხმებოდი. იქნებ მარხვას არ ვიცავ სწორად, ამასაც გავიგებდი, მაგრამ რა თვითმფრინავები, რა ხომალდები?

აქ არაფრის მეშინია, რას მიზამს მათი სანქციები? მე მაინც ვიცხოვრებ მხოლოდ ამ დრომდე, სანამ უფალი მაძლევს ცხოვრების უფლებას.

აქ ისმის ერთი კითხვა. სად არიან მათი შვილები, სად არიან მათი შვილიშვილები? დანილოვი და სხვები. საზღვარგარეთ იბრძვიან ქვეყნისთვის? და მე აქ ვარ. მე აქ დავიბადე, აქ ვცხოვრობ და აქ მოვკვდები. თუ რუსეთი გვესვრის, ის არ ირჩევს ვის მოხვდება ტყვია, ხვალ შეიძლება მეც მომხვდეს ტყვია. მაგრამ მე არ დავტოვებ ჩემს სამწყსოს, ჩემს ხალხს. ამიტომ, ნუ მოგვაკრავთ ეტიკეტებს. თქვენ თვითონ ნახავთ, როდესაც ეს მთავრობა წავა, არც ერთი მათი წარმომადგენელი არ დარჩება აქ? მე უკვე მინახავს ასეთი ჭკვიანები. მე აქ ვრჩები, დასაკარგი არაფერი მაქვს, არაფრის არ მეშინია, ჩემს ხალხთან ვრჩები. და მაშინაც კი, თუ მტრის ტყვია უნდა მომხვდეს,მერე რა? აქ შენიანები გკლავენ, მტრებზე რომ არაფერი ვთქვათ.

- რა ნაბიჯები იქნება გადადგმული მონასტრის მხრიდან? იქნება სასამართლო განხილვა?

- ჩვენ შევკრებთ იურიდიულ განყოფილებას. ამ დროისთვის მე მინისტრს და ჟურნალისტს სისხლის სამართლის პასუხისმგებლობაში მივცემდი სიტყვებისთვის "მოსკოვის პატრიარქატი" ჩვენთან მიმართებაში. მათ ხომ კითხვა იციან? ასე რომ, მიეცით მათ უმე-ს ქარტია და ყურადღებით წაიკითხონ იგი.

- Ბოლო შეკითხვა. რა ბედი ეწევა ლავრას?

- ლავრა არის ჩვენი სალოცავი, ჩვენი სახლი, ჩვენი თავისუფალი ნებით, ჩვენ არ დავტოვებთ მას.