ლოტიშის განცხადებები: "ფუფუნების მოყვარული" ონუფრი, უუს ლავრაში და ბერის აღთქმა

,,ლავრას მმართველის მოვალეობის შემსრულებელი'' აბრაამ ლოტიში უწინდებურად ერთადერთი ბერია ,,მეუ-ს მონასტერში''. ფოტო: СПЖ

სექტემბრის დასაწყისში მეუ-ს ლავრის მოქმედმა მმართველმა აბრაამ ლოტიშმა ინტერვიუ მისცა რადიო თავისუფლებას. მან აჩვენა, თუ როგორ მართავს მიტროპოლიტ ონუფრის რეზიდენციას ლავრაში და ბევრი საინტერესო რამ თქვა. ჩვენ გთავაზობთ ერთად გავაანალიზოთ მისი თეზისები.

ინტერვიუს დასაწყისშივე, რადიო თავისუფლების ჟურნალისტმა მიუთითა თავისი "ობიექტურობა", როცა უმე-ს "მოსკოვის საპატრიარქო" უწოდა და განაცხადა, რომ მორწმუნეებმა, რომლებიც იცავდნენ ლავრის ეკლესიებს მიტაცებისგან, "დაბლოკეს". მოგვიანებით ირკვევა, რომ თავად ინტერვიუ არის კომპლიმენტალური და შეკვეთილი. ის დისკრედიტაციას უწევს უკრაინის მართლმადიდებლურ ეკლესიას და რეკლამას უწევს მეუ-ს.
როგორ შეიცვალა ლავრა?

ჟურნალისტის პირველი შეკითხვაა, როგორ შეიცვალა ლავრა მას შემდეგ, რაც ლოტიშმა უღალატა თავის ეკლესიას და გახდა მოქმედი მმართველი: „რა ცვლილებებზე შეიძლება ვისაუბროთ ამ პერიოდში, რამდენად დადებითია ისინი ლავრისთვის, როგორც უკრაინული სალოცავისთვის, ასევე მეუ-სთვის“?

ყველა ადეკვატური ადამიანისთვის პასუხი აშკარაა - ლავრა დაიცალა. აი, მაგალითად, დღესასწაული ფერისცვალების სატრაპეზო ტაძარში, თორმეტ დღესასწაულთაგან ერთ-ერთი. კვირაობით ლიტურგიაზე ცოტა მეტი ხალხი მიდის ლოტიშთან წირვაზე, დაახლოებით 20-30 ადამიანი. გასულ წლებში უმე-ს ასობით და ათასობით მრევლი იკრიბებოდა აქ. აშკარა კონტრასტია ფეოდოსი პეჩერელის ხსოვნის დღის აღნიშვნას შორის 2022 წელს, უმე-ის პერიოდში და 2023 წელს, მეუ-ს მმართველობის დროს.

რას მიიღებს ლოტიში დამსახურებისთვის? სამხედროების სულიერი რეაბილიტაციის რეზერვის პროექტი: ”სამხედრო პერსონალის დიდი ნაკადი მოდის, კერძოდ, ლავრის ზემო ნაწილში, მათ დაინახეს შედეგი, რომ ტყუილად არ იცავენ ჩვენს სამშობლოს”.

ანუ უმე-ის მორწმუნეები გააძევეს ლავრიდან, რათა სამხედროებს გაეგოთ, რომ ტყუილად არ იცავენ ჩვენს სამშობლოს? პასუხი მიღებულია.

მე მდევნიდნენ, შემდეგ მაჯილდოებდნენ

აბრაამ ლოტიში: „ამ კაცს (ლავრას მმართველი - რედ.) უზომოდ უყვარდა რუსული სამყარო. ლავრას სასულიერო პირებთან, რომლებსაც პროუკრაინული პოზიცია აქვთ, მათ შორის ჩემთანაც, სულ სხვა დამოკიდებულება ჰქონდათ. სრულმასშტაბიანი შემოჭრის დასაწყისში, იმ კელიაში სადაც მე ვცხოვრობდი, ლოცვა წაიკითხეს უკრაინულად და ამის შემდეგ მიტროპოლიტმა პავლემ შეცვალა დამოკიდებულება ჩემს მიმართ“.

მაშ ასე, "რუსული სამყაროს მხარდამჭერმა", ლავრას ნაცვალმა პავლემ, დაიწყო აბრაამ ლოტიშის დევნა მას შემდეგ, რაც მან ლოცვა წაიკითხა უკრაინულად. ვნახოთ კონკრეტულად როგორ დევნიდა მას მიტროპოლიტი.

ვიდეო უმე-ის ოფიციალური არხიდან 2023 წლის შობის ღამის დღესასწაულების შესახებ: ”მცირე შესასვლელთან მისმა უნეტარესმა ლავრის მკვიდრს, არქიმანდრიტ აბრაამ ლოტიშს მიანიჭა მეორე მკერდის ჯვრის ტარების უფლება”.

ეს ყველაფერი მოხდა იმ "უკრაინული" ლოცვიდან თითქმის ერთი წლის შემდეგ, 2023 წლის შობის ღამეს. როგორც ყველას გვესმის, ლოტიში დაჯილდოვდა მიტროპოლიტ პავლეს თხოვნით. უცნაური დევნაა, როგორ ფიქრობთ?

და ეს მხოლოდ ეპიზოდია. 2021 წლის დეკემბერში, რუსეთის შემოჭრამდე ცოტა ხნით ადრე, იერომონაზონი აბრაამ ლოტიში აიყვანეს არქიმანდრიტის ხარისხში. და კიდევ უფრო ადრე მიტროპოლიტმა პავლემ დანიშნა ლავრის ახალგაზრდა იერომონაზონი მეკარედ და მონასტრის სულიერი საბჭოს წევრად. თუმცა ამ ასაკში ეს ძალიან იშვიათად ხდება.

უფრო მეტიც, მჟკ-ს ინფორმაციით, მიტროპოლიტი ონუფრი ძალიან ფრთხილი იყო აბრაამის ასეთ კარიერული წინსვლის მიმართ და მხოლოდ მიტროპოლიტ პავლეს დაჟინებულობამ თხოვნამ შეძლო მისი დარწმუნება.

რა არის საბოლოო შედეგი? ირკვევა, რომ პრორუსი ლავრას მმართველი არათუ არ დევნიდა პატრიოტ აბრაამს, არამედ ყველანაირად აწინაურებდა მას. აქ მხოლოდ ორი ვარიანტი შეიძლება იყოს: ან ლოტიში ასევე იყო რუსული სამყაროს მხარდამჭერი, ან ის უბრალოდ ცილს სწამებს ლავრას მმართველს.

მე არაფერი ვიცი რეზიდენციის შესახებ, მაგრამ მე გაჩვენებთ მის ყველა საიდუმლოებას

ლოტიში ჟურნალისტს ეუბნება: მე არაფერი ვიცი რეზიდენციის შესახებ, მაგრამ მე გაჩვენებთ მის ყველა საიდუმლოს. ამბობს, რომ ის მხოლოდ მცირე ხნით იმყოფებოდა მიტროპოლიტ ონუფრის რეზიდენციაში და ცუდად ერკვევა იქაურობაში: „რა თქმა უნდა, მე არ მქონდა დეტალური ინფორმაცია იმის შესახებ, თუ რა იყო აქ“. მაგრამ როგორც კი შენობაში შედის, ის მყისიერად იქცევა გიდად, რომელმაც იცის რეზიდენციის აბსოლუტურად ყველა საიდუმლოება, მისი ყველა კუთხე. და, რა თქმა უნდა, ყველა ეს საიდუმლო არ არის უმე-ისა და მისი წინამძღვრის სასარგებლოდ.

აბრაამ ლოტიში: „ეს არის მცირე სატრაპეზო. ანუ ეს არის მიტროპოლიტის ვიწრო წრე. სადაც, რეალურად იკრიბებოდნენ, საუზმობდნენ, სადილობდნენ, ვახშმობდნენ... და აი, მიტროპოლიტ ონუფრის მოსასვენებელ ოთახში შევდივართ. ხედავთ, როცა მას სჭირდებოდა სინოდის სხდომაზე შესვლა, შედიოდა ამ კარებიდან... საიდუმლო ოთახი? დიახ, ეს ოთახი იმისთვის იყო საჭირო, რომ მას (საქმეთამმართველს – რედ.) დაერწმუნებინა სინოდელები, რათა ეკლესიის საკეთილდღეოდ არ მიეღოთ გარკვეული გადაწყვეტილებები“.
ბერის კელია ერთ ოთახზე მეტი არ შეიძლება იყოს

აბრაამ ლოტიში: „აქ ალბათ რჩეულები მოდიოდნენ და არა უბრალო მოკვდავები, როგორიც მე და თქვენ ვართ... აი ეს ისეთი კელიაა. ბერისთვის ოთახი არის კელია. ანუ მონასტერში ნამდვილ ბერს ეძლევა მხოლოდ ერთი კელია“. ჟურნალისტი: „მაგრამ ონუფრითან უკვე ვნახეთ, არის საძინებელი და...“

აბრაამ ლოტიში: „იცით, უცნაურია, როცა გვესმის, რომ მათი წინამძღოლი არის დიდი ასკეტი, მლოცველი და ნამდვილი ბერი. არანაირად არ მინდა განსჯა, მაგრამ ღმერთი ყველაფერს ხედავს. თქვენ თვითონ ხედავთ აქ არანაირი ასკეტიზმი არ ჩანს“. გმობის დროს ლოტიში თითქოს ყოყმანობს, თუმცა მისი გზავნილი ნათელია: ონუფრი არ არის ასკეტი ან ღვთის კაცი, როგორც ის წარმოუდგენიათ. მისი კელია ერთ ოთახს არ შეადგენს, როგორც წესით უნდა იყოს.

მაშ ასე, მრავალოთახიანი რეზიდენციის მქონე ეკლესიის წინამძღვარი, თანამოსაუბრეების აზრით, კრიმინალია. ახლა მოდით ვნახოთ, რა პირობებში ცხოვრობდა ბერი აბრაამ ლოტიში ლავრაში, სანამ უღალატებდა თავის ძმებს.

ოთახი დივანით, საძინებელი სამი ფანჯრით და მმართველის პორტრეტით, დიდი კაბინეტი, თანამედროვე აბაზანა საშხაპეთი, სამზარეულო-სასადილო ოთახი. როგორც ჩანს, ეს არ არის მოკრძალებული კელია, რომელიც ბერს "უნდა" ჰქონდეს, არა? და ეს იმისდა მიუხედავად, რომ ლოტიში არც კი იყო ეკლესიის მეთაურთან ახლოს.

ჩვენ არ ვიცით სად ცხოვრობს იგი დღეს, მაგრამ ვიცით, როგორ გადაადგილდება. მას აცილებენ და იცავენ უუს-ს ოფიცრები.

ლოცვა რუსი ტყვეებისთვის

აბრაამ ლოტიში: „აქ ჩატარდა ლოცვა რუსი სამხედრო ტყვეების ჯანმრთელობისთვის. და ეს იყო სრულმასშტაბიანი შემოჭრის დროს. სამწუხაროდ, აქ უკრაინელი ჯარისკაცებისთვის ლოცვა არ ჩატარებულა“.

ამ ინტერვიუში აბრაამ ლოტიშის მანიპულაციებისა და ტყუილების რეიტინგის გაკეთება რომ შესაძლებელი ყოფილიყო, მაშინ ტყვეების შესახებ ნათქვამი ალბათ ყველაზე ცინიკური იქნებოდა. უკრაინელი ჯარისკაცებისთვის ლოცვები აღევლინება ყველა ლიტურგიაზე უმე-ის ყველა ეკლესიაში. ლოტიშმა ეს ძალიან კარგად იცის.

ლავრაში რუსების ჩამოყვანის ფაქტი სულაც არ არის მიტროპოლიტ ონუფრის სურვილი, ეს ხელისუფლების ინიციატივაა. ვიდეოში ნაჩვენებია თავდაცვის სამინისტროსთან არსებული საკოორდინაციო შტაბის ლოგო. დიახ, ლოცვაზე, უკრაინისა და მისი ხელისუფლებისთვის ლოცვის გარდა, ლოცვა აღავლინეს ამ პატიმრებისთვის. მაგრამ ქრისტიანმა არ უნდა ილოცოს თავისი მტრებისთვის? ეს ლოტიშისთვის სიახლეს წარმოადგენს?

და რაც მთავარია, მიტროპოლიტმა ონუფრიმ, რუსი ტყვეების მეშვეობით, მიმართა რუსეთის ფედერაციის ხელმძღვანელობას, შეწყდეს ომი: „მინდა, მათ ეს სიტყვები უთხრათ: ჩვენ არ გვინდა ომი, რომელიც დღეს მიმდინარეობს უკრაინაში. ჩვენ არ გვინდა, რომ ჩვენი ქალაქები და სოფლები გადადგურდეს, უკრაინელი და რუსი ხალხი დაიღუპოს. ჩვენ არ გვინდა, რომ დედები არც უკრაინაში და არც რუსეთში შეხვდნენ თავიანთ გარდაცვლილ შვილებს და მწარე, უნუგეშო ცრემლებით დაიტირონ ისინი. ეს უნდა შეჩერდეს, ამის შეჩერება შესაძლებელია“.

ალბათ, სწორედ ასეთი მოწოდების გამო მიიყვანეს თავდაცვის სამინისტროს თანამშრომლებმა რუსები ლავრაში.

კომისია მშვიდობიანად ლუქავს ლავრის შენობებს

ჟურნალისტი: როგორია ახლა თქვენი კომუნიკაცია და თანამშრომლობა ლავრას ნაკრძალის ხელმძღვანელობასთან?

აბრაამ ლოტიში: ”უწყებათაშორისმა კომისიამ ნამდვილად დაიწყო მუშაობა. მოსკოვის საპატრიარქოს დიდი წინააღმდეგობის მიუხედავად, დირექტორმა მოახერხა მშვიდობიანად დაელუქა შენობები“.

11 აგვისტოდან მორწმუნეებისთვის ლავრასთან მისასვლელი დაკეტილია. თითქმის ერთი თვეა, რაც გამოქვაბულებში ან ლავრის ეკლესიებში ვერავინ შედის. ხალხი ზიარებას გისოსებიდან იღებს. შეიარაღებული სპეცრაზმის თანამშრომლების დახმარებით აქტივისტებმა მონასტრის კარები გაჭრეს და ახალი საკეტი დაკიდეს. ბერები და მომლოცველები შენობიდან გააძევეს. ეს მიუხედავად იმისა, რომ ხელისუფლებას ამის არანაირი სამართლებრივი საფუძველი არ აქვს და თავად ლოტიშმა ეს კარგად იცის.

მაგრამ საიდან მოდის ბერის ლოიალურობა ეკლესიის აშკარა მდევნელების მიმართ? პასუხი ძალიან მარტივი აღმოჩნდა. ლავრის პრესსამსახურის ცნობით, აბრაამ ლოტიში რეზერვის შტატიანი თანამშრომელი გახდა და ხელფასს იღებს. ამავე მიზეზით, მან მიტროპოლიტ ონუფრის რეზიდენციაში მიიღო წვდომა. ანუ ის აქ ატარებს ექსკურსიებს ჟურნალისტებისთვის არა როგორც "ვიკარი", არამედ როგორც  მუზეუმის ჩვეულებრივი თანამშრომელი.
ომის დაწყებიდან უუს-ის აგენტები ლავრას სტუმრობდნენ

აბრაამ ლოტიში: ”ფართომასშტაბიანი შემოჭრიდან, ლავრის ტერიტორიაზე ხშირად ნახავდით ადამიანებს, რომლებიც ძალიან უცნაურად იქცეოდნენ. მსახურებაზეც და შეხვედრებზეც“.

ჟურნალისტი: „არის ნიშნები იმისა, რომ, შესაძლოა, რუსი აგენტები მუშაობენ ლავრის ტერიტორიაზე და მოსკოვის საპატრიარქოს სამსახურში“?

აბრაამ ლოტიში: "გამორიცხული არ არის."
ომის დაწყებიდან ლავრა საგულდაგულოდ შემამოწმეს სპეცსამსახურებმა და ვერავინ იპოვეს. უუს-მ ლავრა 2022 წლის შემოდგომაზეც შეამოწმა. არც ამჟამად უპოვიათ ვინმე.
თუ ლოტიშმა შენიშნა FSB-ის აგენტები და ამის შესახებ არაფერი თქვა, მაშინ ის ამ აგენტების თანამონაწილე გამოდის და პასუხი უნდა აგოს. სხვა ვარიანტები არ არის.
"როგორ ვუღალატო ონუფრის"

ჟურნალისტი: „მინდა გკითხოთ, როდის გადაწყვიტეთ უმე-მს-ის დატოვება და მეუ-ში გადასვლა?

აბრაამ ლოტიში: ”ხალხი ბევრს ითხოვს - რატომ მხოლოდ ახლა, რატომ არა ადრე? მაგრამ იმის გამო, რომ ალტერნატივა არ იყო, არ მინდოდა ლავრას დატოვება, მინდოდა აქ ვყოფილიყავი და მელოცა“.

აქ უბრალოდ გავიხსენებთ, რომ ლავრის 200 ბერიდან მხოლოდ ლოტიშმა აირჩია ეს ალტერნატივა. მას თავად არც განუხილავს ვარიანტი ეცხოვრა უბრალო ბერად და არა როგორც „ლავრას მოქმედ მმართველად ”.

ლოტიში დადის თავისი ყოფილი წინამძღვრის რეზიდენციაში, ცდილობს ცილი დასწამოს მას, ფუფუნების მოყვარულად წარმოაჩინოს და სინდისის ქენჯნა არ აწუხებს.

როგორც ვხედავთ, ლოტიშის ინტერვიუ რადიო თავისუფლების ჟურნალისტთან არის ღიად შეკვეთილი პროპაგანდისტული მასალა, რომელსაც ორი მიზანი აქვს: უნეტარესი ონუფრის, უკრაინის მართლმადიდებელი ეკლესიის დისკრედიტაცია და ასევე აბრაამი ლოტიშის რეკლამირება. მაგრამ რისთვის? იმიტომ ხომ არა, რომ მეუ-სთვის ლავრაში ცუდად მიდის საქმე?

ლოტიშის დროს ლავრა მთლიანად დაცარიელდა. მისი მმართველის სიმბოლო იყო ფოტო ფერისცვალების სადღესასწაულო მსახურებიდან.

რაზე შეიძლება ვისაუბროთ, თუ მთელი სექტემბრის მანზილზე სატრაპეზოში მხოლოდ ერთი მსახურება იყო დაანონსებული? და ეს იმისდა მიუხედავად, რომ ამ თვეში პეჩერის წმინდანთა ხსენების ამდენი დღეა. მაგრამ ახლა აქ იმართება კონცერტები. ლავრა ნელ-ნელა იქცევა საბჭოთა პერიოდის მუზეუმად.

მაგრამ, ალბათ, მთავარი, რის გამოც აბრაამ ლოტიშთან ეს ინტერვიუ იყო საჭირო, იყო ეპიფანე დუმენკოს წინაშე თავის გამართლების მცდელობა უმე-ზე თავდასხმებით. მიუხედავად მეუ-ს ხელმძღვანელის ყველა პათოსური დაპირებისა, ლოტიში კვლავ არის დუმენკოვოს მონასტრის მმართველი, რომელიც შედგება ერთი ბერისგან - თავად ლოტიშისგან. მიუხედავად მონასტრის ძმების გადარწმუნებისა და შევიწროებისა, არც ერთი მათგანი არ დათანხმდა ეკლესიის ღალატს. სერგეი დუმენკო ძალიან უკმაყოფილოა ამ ფაქტით, ის თვლის, რომ ლოტიშმა მას მოატყუა.

აბრაამმა მეუ-ში გადასვლის შესახებ განაცხადა 2023 წლის მარტის ბოლოს. მაგრამ თამამად შეგვიძლია ვთქვათ, რომ მან დუმენკოსთან მოლაპარაკება გაცილებით ადრე დაიწყო. ამ მოლაპარაკებების დროს მან, ალბათ, თქვა, რომ ლავრის ბერები მზად იყვნენ გაჰყოლოდნენ მას. ჯერ კიდევ 2022 წლის ივნისში ზორიამ განაცხადა, რომ მისი ინფორმაციით, ძმების ნაწილი მზადაა გადასვლისთვის. როგორ შეეძლო მას ამის ცოდნა? მხოლოდ ლოტიშისგან.

ხოლო 2023 წლის 6 იანვარს დუმენკომ ოფიციალურად გამოაცხადა, რომ მეუ-ს ლავრა დაკომპლექტდება უმე-ის ბერებისგან: „ჩვენ გვაქვს სურვილი, რომ მონასტერი განვითარდეს უკრაინის მართლმადიდებლური ეკლესიის შემადგენლობაში იმ ბერებისგან, რომლებიც ახლა მოსკოვის საპატრიარქოს მონასტრის შემადგენლობაში არიან. ჩვენ ვიცით, რომ არის ბევრი ბერი, რომლებსაც აქვთ პრო-უკრაინული შეხედულებები და რომლებიც, თუ ლავრის ზემო ნაწილში მდებარე ტაძარს გადმოგვცემენ გამოსაყენებლად, მზად არიან შეუერთდნენ და შექმნან ჩვენი მონასტერი, როგორც უკრაინის მართლმადიდებელი ეკლესიის ნაწილი. აპრილში დუმენკომ გამოაცხადა, რომ ძმების ნახევარი უკვე გადავიდოდა მეუ-ში, რადგან ლოტიში ასე დაჰპირდა. მალე, მჟკ-ს ცნობით, ეპიფანემ უკვე თავისთან დაიბარა აბრაამი და ეკითხებოდა - სად არიან ბერები?

არც ერთი მათგანი არ გადასულა მეუ-ში. შეიძლებოდა კი ისინი გადასულიყვნენ? დუმენკო ნამდვილად იმედოვნებდა, რომ ამ ახალგაზრდას ბერს ისეთი მაღალი ავტორიტეტი ჰქონდა, რომ მასთან ერთად ეკლესიასაც უღალატებდნენ სხვა ბერებიც?

                                                                         ***

ლოტიში შეურაცხყოფილია იუდასთან შედარება, მაგრამ ამას თავიდან ვერ აიცილებს. როგორც გაირკვა, მან დუმენკოსთან მოლაპარაკება დიდი ხნით ადრე დაიწყო, სანამ ოფიციალურად გამოაცხადებდა გადასვლას. მიტროპოლიტ ონუფრისგან ჯილდოს ჯვრის მიღებით, ის იმ დროს კოორდინაციას უწევდა ღალატის დეტალებს. რა გულით ესაუბრებოდა იგი ძმებს ამ დროის მანძილზე, რა გულით ლოცულობდა ღვთისმსახურებაზე, იჯდა ტრაპეზზე და იღებდა საჩუქრებს?

იაკობის უფროსმა ძმამ ესავმა თავისი პირმშოობა გაყიდა ოსპის შეჭამანდზე. ლოტიშმა იგივე გარიგება დადო. და ჩვენ გულწრფელად ვუსურვებთ მას ამის გაცნობიერებას და გამოსწორებას. ქრისტიანისთვის ყოველთვის არის მონანიების შესაძლებლობა.