ბრძოლა ეკლესიის წინააღმდეგ: „მტრის“ გამოსახულებიდან ყელზე სამართებელამდე

მედიაში გაღვივებული შუღლის შემდეგ მოქალაქეები მღვდლებს დაესხნენ თავს. ფოტო: СПЖ

2022 წლის ბოლოს კიევ-პეჩერის ლავრის წინამძღვარმა, მიტროპოლიტმა პავლემ ეკლესიაზე მიმდინარე თავდასხმა შეადარა იმას, რაც ხდებოდა სსრკ-ში - 1917 წლიდან 1939 წლამდე პერიოდის განმავლობაში. ”ერთადერთი განსხვავება ისაა, რომ ჩვენ ჯერ არ გვკლავენ”, - თქვა ეპისკოპოსმა. მაშინ მოგვეჩვენა, რომ მიტროპოლიტი პავლე აჭარბებდა და დღეს ასეთი ვითარება აღარ განმეორდება. და იმიტომ, რომ უკრაინა არ არის ბოლშევიკური რუსეთი, და იმიტომ, რომ ჩვენი ქვეყნის ხელისუფლება აცხადებს ევროკავშირში გაწევრიანების სურვილს, სადაც პატივს სცემენ რელიგიას და სხვა ადამიანების შეხედულებებს.

თუმცა, 2023 წლის 2 იანვარს გაირკვა, რომ მიტროპოლიტი პაველი შორს არ იყო სიმართლისგან. ვინიცაში მამაკაცი ტაძარში შეიჭრა და დაიწყო ყველაფრის დამტვრევა, რაც ხელში მოხვდა. როცა მღვდელი საკურთხევლიდან ხმაურზე გამოვიდა და შენიშვნა მისცა, უბრალოდ, მამაკაცმა სამართებელი ყელზე გადაუსვა. მღვდელი რეანიმაციაშია და პოლიციამ განაცხადა, რომ თავდამსხმელი ფეხში დაჭრა დაკავების დროს. და იცით პირველი კითხვა, რომელიც გაჩნდა ინციდენტის შემდეგ - ვინ შეუკვეთა ეს დანაშაული?

გასაგებია, რომ ამ სიტუაციაში შეიძლება არ იყოს ფორმალური „დამკვეთი“, ანუ კონკრეტული ადამიანი, რომელიც უშუალოდ დაინტერესებული იქნებოდა მღვდლის მკვლელობით. მაგრამ ნიშნავს თუ არა ეს იმას, რომ ამ დანაშაულზე პასუხისმგებელი მხოლოდ ეს მამაკაცია? იქნებ კიდევ არიან ისეთებიც, ვინც სამართებელს უდებს ხელში? სხვა სიტყვებით რომ ვთქვათ, რატომ ხდება ეს ყველაფერი და ვინ არის დამნაშავე?

უმე-ის მღვდლების ცემა, რომელსაც ჩვენ შევეგუეთ

ფაქტია, რომ ჩვენს ქვეყანაში მღვდლებზე და უმე-ის მორწმუნეებზე თავდასხმები დიდი ხანია ჩვეულებრივი გახდა. მაგალითად, აქ მოცემულია ბოლო რამდენიმე წლის განმავლობაში ჩვენი ეკლესიის სამღვდელოებაზე თავდასხმების მცირე ჩამონათვალი:

აქ არის უფრო უახლესი მაგალითები:

დიახ, ფიზიკური ძალადობა უმე-ის მორწმუნეებზე ადრეც ყოფილა. თუმცა, მღვდლებზე თავდასხმებმა ახლა მასიური სახე მიიღო. კიდევ ერთი განსხვავება არის უკიდურესი სისასტიკე და იარაღის გამოყენება.

დაახლოებით ერთი კვირის წინ, ჩერნომორსკის ტაძარში, უცნობმა თავდამსხმელმა უკვე სცადა დანით თავდასხმა უმე-ს მღვდელზე. მრევლმა ის განაიარაღა.

როგორც ხედავთ, 2022 წელს იყო ყველაზე მეტი თავდასხმა უმე-ის სასულიერო პირებზე, ხოლო 2023 წელი ზოგადად მკვლელობის მცდელობით დაიწყო. დამთხვევა? უფრო სწორად, ნიმუში.

ვინ და რატომ ქმნის ეკლესიისგან „მტრის გამოსახულებას“

რა თქმა უნდა, იქნებიან ისეთებიც, ვინც იტყვის, რომ მორწმუნეებზე ფიზიკური ძალადობის ზრდა დაკავშირებულია ომის დროს ნერვული აშლილობის ზღვარზე მყოფი უკრაინის მრავალი მოქალაქის ზოგად ფსიქოლოგიურ მდგომარეობასთან. სავსებით შესაძლებელია. მაგრამ აშკარაა, რომ ძალიან ხშირად „ნერვიულობას“, განსაკუთრებით ეკლესიასთან მიმართებაში, გარკვეული წყარო ჰყავს და ხშირად ღვივდება. პირველ რიგში, მედია.

მკვლელობის მცდელობის მეორე დღეს გაირკვა, რომ დამნაშავე ფსიქიკურად გაუწონასწორებელი ადამიანი იყო. უმე-ის ოპონენტები ამბობენ -  ჭიანჭველისგან სპილოს ნუ ქმნით, რა უნდა მოსთხოვოთ სულით ავადმყოფს? თუმცა ფსიქიკურად დაავადებული ადამიანები აგრესიული პროპაგანდის პირველივე მსხვერპლნი არიან. მათ არ აქვთ თავდაცვის უნარი. ეუბნებიან - ეს მტერიაო და მიდიან ამ მტრის მოსაკლავად.

ამ თვალსაზრისით, უკრაინულ მედიას დიდი ხანია ადარებენ რუანდის რადიო Thousand Hills-ს. შეგახსენებთ, რომ 1994 წლის 6 აპრილიდან 18 ივლისამდე პერიოდში რუანდაში ჰუტუს ტომის წარმომადგენლებმა, სხვადასხვა შეფასებით, მოკლეს ტუტსის ტომის 500 000-დან 1 100 000-მდე წარმომადგენელი. მსხვერპლთა საერთო რაოდენობა ქვეყნის მთლიანი მოსახლეობის 20 პროცენტამდე იყო და ხოცვა-ჟლეტაში ერთ-ერთი წამყვანი როლი შეასრულა რადიო Thousand Hills-მა, რომლის დიქტორებმა ფარული სახით მოუწოდეს ტუტსების ხოცვა-ჟლეტისკენ.

დაახლოებით იგივე ფუნქციას უკრაინაში ასრულებს ზოგიერთი წამყვანი და ბევრი არხის რედაქცია. ისინი უმე-ის მღვდლებს სხვას არაფერს უწოდებენ, თუ არა "მოსკოვის მღვდლები", "ფსბ-შნიკები ანაფორებში", "მოსკოველები" და თავად უმე-ს "სადაზვერვო ქსელი".

მაგრამ ეკლესიის მიმართ აგრესიის დონის თვალსაზრისით, ყველა მათგანს "აჯობა" "კვარტალი 95"-ის გამოშვებამ, რომლის წამყვანებიც ღმერთის გმობის უფლებას აძლევდნენ თავს და უხამსი ენით შეურაცხყოფასაც კი აყენებდნენ უმე-ის სასულიერო პირებს. გარდა ამისა, Bayraktar News-ის ამ ნომერში, ფარული სახით, ასევე იყო მოწოდებები ძალადობისკენ „მოსკოვი მღვდლების“ მიმართ.

ასე რომ, უმე-ის მღვდლების წინააღმდეგ უხამსი სიტყვების ნაკადი დაიწყო წამყვანების ამბით, რომ ვიღაც ბიჭმა შეაგინა მღვდელს და სასამართლომ (ყველაზე ჰუმანურმა მსოფლიოში) ეს ბიჭი მხოლოდ 119 გრივნით დააჯარიმა. ამას მოჰყვა უხამსი ფრაზების ნაკადი, რის შემდეგაც წამყვანებმა გამოაცხადეს "ჯარიმების სია", რომელშიც იყო ასეთი "ფასები" - "მოსკოვის მღვდელს შეაფურთხო - 20 გრივნა", "დაარტყა მარცხენა ლოყაზე და ავტომატურად მარჯვენაზე - 100 გრივნა”. მაინტერესებს რამდენი დაუჯდებოდათ "95-ე კვარტალის" ბიჭებს ასეთი ქმედება, როგორიცაა "მღვდლის ყელის გამოჭრა"?

აღსანიშნავია, რომ ამ კითხვას ვსვამთ არა მხოლოდ ჩვენ, არამედ YouTube-ის მომხმარებლებიც, რომელთაგან ბევრი მიიჩნევს, რომ სწორედ „კვარტალელების“ განცხადებები გახდა ვინიცის ტრაგედიის ერთ-ერთი მიზეზი.

მართლაც, შეუძლებელია იმის თქმა, რომ ვინიცაში მომხდარი ინციდენტი სუფთა უბედური შემთხვევაა. მით უმეტეს, რომ ისეთი ველური ხრიკები, როგორიცაა "95 კვარტალია" გამოშვება, სრულიად დაუსჯელი რჩება. მაგრამ ცნობილია, რომ დაუსჯელობა იწვევს ნებადართულობას, რაც, თავის მხრივ, იწვევს გიჟურ სისასტიკეს.

ამ ვითარებაში უკრაინული მედია ყველაფერს აკეთებს იმისათვის, რომ ხალხში დაამკვიდრონ აზრი, რომ უმე არის „მტერი“. ასეთი განცხადების მიზანი მარტივია – ხალხს ძალადობისკენ უბიძგოს „მტრის“ წინააღმდეგ. ხალხი კი ასკვნის, რომ „მტერთან“ ბრძოლაში ყველა საშუალება გამართლებულია. თუნდაც „ყელზე სამართლების გამოსმა“.

„მტრის გამოსახულებიდან“ სამართებელამდე

მრავალწლიანი გიჟური პროპაგანდა და უმე-ის "მტრის იმიჯის" დახატვა უკვე იღებს ნაყოფს. და დარწმუნებით შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ვინიცას ინციდენტი მხოლოდ დასაწყისია. რატომ? წაიკითხეთ კომენტარები საჯარო და სოციალურ ქსელებში, რომლებშიც გამოქვეყნდა ინფორმაცია ამ ტრაგედიის შესახებ. წაიკითხეთ და შეგაშინებთ ის ცინიზმი, უხეშობა და სიძულვილი, რომლითაც ჩვენი თანამოქალაქეების უმრავლესობა რეაგირებს მღვდლის ყელში დაჭრაზე.

მაგალითად, აქ მოცემულია რამდენიმე მაგალითი:

და ეს არის ნაწილი ყველაზე ამაზრზენი კომენტარებიდან, რომლებიც ახლა გვხვდება ინტერნეტში. უბრალოდ, ჩვენი გამოცემის ფორმატი და ქრისტიანული სინდისი არ გვაძლევს საშუალებას მოვიყვანოთ ყველაფერი, რასაც ეკლესიის ოპონენტები წერენ.

სცენარი და სცენარისტები

გაითვალისწინეთ, რომ ამ ყველაფერს წერენ ისინი, ვინც ჩვენთან ერთად ცხოვრობს იმავე ქვეყანაში, რომლებიც ყიდულობენ პროდუქტებს იმავე მაღაზიებში, სადაც ჩვენ, რომელთა შვილები სკოლაში დადიან ჩვენს შვილებთან ერთად. კომენტარება წერენ ვინც თავს ნორმალურ, განათლებულ და ცივილიზებულ ევროპელად თვლის. რატომ? მხოლოდ იმიტომ, რომ ქვეყანაში ომია? Რათქმაუნდა არა. უბრალოდ ძალიან მოსახერხებელია, როცა მახლობლად არის უპასუხო "მტერი", რომელსაც შეგიძლია დააბრალო ყველა შენი უბედურება. „მტერი“, რომლის გამოსახულებაც დიდხანს და მძიმედ იქმნებოდა და საბოლოოდ ჩამოყალიბდა. შემდეგი ნაბიჯი არის განადგურება.

ზუსტად იგივე სცენარით განვითარდა ანტისემიტიზმი გერმანიაში, რის შედეგადაც მილიონობით ებრაელი დაიღუპა ღუმელებში და გაზის კამერებში. თავდაპირველად მედიამ დაარწმუნა გერმანელები, რომ ებრაელები იყვნენ დამნაშავენი თავიანთი ეკონომიკური, პოლიტიკური და სოციალური პრობლემების გამო. შემდეგ ეს იდეა წვრილმან პოლიტიკოსებმა აიტაცეს, მათ შემდეგ - ქვეყნის ხელმძღვანელობამ. ახლა კი ჩვეულებრივმა მოქალაქეებმა, რომლებიც მთელი ცხოვრება ებრაელებთან ერთად ცხოვრობდნენ, ერთად სვამდნენ ლუდს და მეგობრობდნენ მათ ოჯახებთან, დაიწყეს გესტაპოს ღალატი და მათი სიკვდილით გახარება.

იგივე სცენარი გამოიყენეს საბჭოთა კავშირში. ჯერ გაზეთებმა „ხალხის მტრებად“ შერაცხეს, მერე პარტიის წარმომადგენლებმა „დასაჯეს“ და როცა მაღალი ტრიბუნებიდან ბრალდებები გაისმა, სპეცსამსახურები და რიგითი, მაგრამ შეგნებული მოქალაქეები საქმეს შეუერთდნენ. შედეგი? მილიონობით ადამიანი დაიღუპა საკონცენტრაციო ბანაკებსა და ციხეებში.

სცენარი ყოველთვის ერთი და იგივეა. როგორც არის საბოლოო შედეგი. ესმით მათ, ვინც ეკლესიის დაკნინების უკან დგას? ვინც მილიონობით თანამოქალაქეს ტალახს ესვრის და მათ მტრებს უწოდებს? ჩვენ ასე ვფიქრობთ, მათ ესმით. და ისინი შეგნებულად უბიძგებენ ჩვენი ქვეყნის ზოგიერთ მაცხოვრებელს, რომ აიღონ ხელში სამართებელი და ყელი გამოჭრან ჩვენი ქვეყნის სხვა მაცხოვრებელს. რატომ სჭირდებათ მათ ეს?

შემდეგ კი, რომ მთელი ცხოვრება იცხოვრონ პრინციპით – „რაც უარესი, მით უკეთესი“. ბოლოს და ბოლოს, თუ უკრაინაში შიდა ომია, თუ იქნება არეულობა და ქაოსი, მაშინ ყველა ამ წამქეზებელს ქურდობა არამარტო გაუადვილდება, მათ ექნებათ შანსი მოიპოვონ (ან შეინარჩუნონ) ძალაუფლება. და ამ შანსის გამო ვინმეს ყელს გამოჭრიან.

მიტროპოლიტ იოანათანის გათავისუფლება: ვატიკანის კვალი?

22 ივნისს ცნობილი გახდა, რომ მიტროპოლიტი იოანათანი, რომელსაც უკრაინის სასამართლომ 5 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა, გაათავისუფლეს და უკრაინა დაატოვებინეს. ვინ დგას ამ გადაწყვეტილების უკან და რას ნიშნავს ეს ჩვენთვის?

უკრაინა დღეს: პირველი ეპისკოპოსი-მოწამეები

უკრაინის მართლმადიდებლური ეკლესიის ამჟამინდელ დევნაში უკვე გამოჩნდნენ პირველი ეპისკოპოსი-აღმსარებლები. ეპისკოპოს ონათანთან დაკავშირებით სასამართლოს განაჩენი უკვე შევიდა კანონიერ ძალაში.

როგორ ამსხვრევს ისტორიულ სტერეოტიპებს უმე?

უმე-ს ქცევა ბოლო ექვსი წლის განმავლობაში აღიქმება, როგორც სათანადო, ამასობაში კი, ფართო ისტორიულ კონტექსტში ის საკმაოდ არატიპიურია. რატომ? მოდით, განვიხილოთ.

ბულგარეთის პატრიარქის არჩევა: პოლიტიკა, საიდუმლო მანევრები, ინტრიგები და ღვთის ნება

ბულგარეთის ეკლესიაში მალე ახალი პატრიარქის არჩევნები გაიმართება. ამ დროისთვის ძალიან რთულია იმის თქმა, ვინ დაიკავებს ამ პოსტს. მაგრამ უკვე ცნობილია, ვინ დაუპირისპირდება საპატრიარქოს.

უმე და ხელისუფლება: შესაძლებელია თუ არა მეგობრული ურთიერთობების დამყარება?

2024 წლის 11 ივნისს უმე-ის წარმომადგენლებმა მონაწილეობა მიიღეს G7-ის ელჩებთან შეხვედრაში. რა სახის შეხვედრა იყო ეს და შეიძლება თუ არა იმის თქმა, რომ ხელისუფლებას ეკლესიასთან მეგობრული ურთიერთობის დამყარების იმედი აქვს?

ფანარი და უკრაინელი სქიზმატების ლეგალიზაცია: ხედვა ბულგარეთიდან

რატომ არ აქვს კონსტანტინოპოლის პატრიარქს უფლება გააუქმოს სხვა პატრიარქების აქტები ან იყოს ყველა ადგილობრივი ეკლესიის უზენაესი მოსამართლე?