Πες μου ποιος είναι ο φίλος σου ή γιατί δεν ταιριάζουμε με τον Οικουμενικό

Οἴδαμεν ὅτι ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐσμεν, καὶ ὁ κόσμος ὅλος ἐν τῷ πονηρῷ κεῖται (Α´ Ιω. 5,19)

Συνεχίζοντας τη συζήτηση των προσβλητικών δηλώσεων του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως σχετικά με το στάτους των επισκόπων της UOC και του Προκαθημένου μας Μακαριώτατου Μητροπολίτη Ονούφριου, τον οποίο ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος «ανέχεται προσωρινά» στην Ουκρανία, θεωρώ σημαντικό να προσέξουμε ορισμένες περιστάσεις.

Σήμερα, κανείς δεν σκοπεύει καν να κρύψει το γεγονός ότι η παραχώρηση του «Τόμου» είναι ένα καθαρά πολιτικό σχέδιο που δεν έχει απολύτως καμία σχέση με το καλό της Εκκλησίας και τη σωτηρία των ανθρώπινων ψυχών. Προωθήθηκε και υποστηρίχθηκε από ανθρώπους που διακηρύσσουν καθαρά πολιτικούς στόχους. Υπάρχουν σίγουρα ιστορικές και κανονικές πτυχές σε αυτό το έργο, που έχουν σχεδιαστεί για να παρέχουν σε όλες τις διαδικασίες μια σχετική νομιμότητα, αλλά συχνά πίσω από διαφωνίες περί κανόνων και ιστορίας παραβλέπεται η ηθική πλευρά του προβλήματος.

Η ηθική των ενεργειών του Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης προκαλεί μεγάλη αναστάτωση, και οι δηλώσεις του Πατριάρχη Βαρθολομαίου παρουσιάζουν μια συνεπής θέση που δεν συνεπάγεται, για να το θέσουμε ήπια, την τήρηση των ηθικών πρότυπων.

Οι δηλώσεις του Πατριάρχη Βαρθολομαίου παρουσιάζουν μια συνεπής θέση που δεν συνεπάγεται, για να το θέσουμε ήπια, την τήρηση των ηθικών πρότυπων.

Επομένως, είναι εύκολο να εξηγήσουμε γιατί ένα άνθρωπος θεωρεί τα μέλη της κανονικής Εκκλησίας ως εκείνα που πρέπει να «ανέχονται», ενώ ταυτόχρονα διεκδικεί το πρωτείο σε ολόκληρο τον Ορθόδοξο κόσμο. Αφού δεν έχει σημασία καθόλου ότι με την ηθική έννοια το πρωτείο προϋποθέτει ποιμαντική φροντίδα, αγάπη και θυσία, και όχι μια ανεκτική υποτιμητική στάση απέναντι σε κάτι δυσάρεστο, αλλά αναπόφευκτο.

Ακριβώς αυτό το περίεργο, υποκειμενικό ηθικό μοντέλο συμπεριφοράς επιτρέπει να αλλάζει τις πεποιθήσεις και τις θέσεις. Εάν ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, πριν από λίγο καιρό αναγνωρίζοντας τον Προκαθήμενο της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, συμπεριφέρεται τώρα μ’ αυτόν και το ποίμνιό του σαν «με άδειο χώρο», μπορεί η Αγιότητά του να θεωρηθεί καλός ποιμένας; Αυτή η συμπεριφορά δεν μπορεί να δικαιολογηθεί από ιστορικές ή κανονικές αναφορές. Δεν μπορεί να υπάρξει κανονική δικαιολογία για να βοηθήσουμε τους κοσμικούς πολιτικούς να διώκουν την Εκκλησία. Εάν ο άνθρωπος που διεκδικεί να είναι παγκόσμιος ποιμένας συμπεριφέρεται με αυτόν τον τρόπο, οι αξιώσεις του φαίνονται εξαιρετικά αβάσιμοι.

Δεν μπορεί να υπάρξει κανονική δικαιολογία για να βοηθήσουμε τους κοσμικούς πολιτικούς να διώκουν την Εκκλησία. Εάν ο άνθρωπος που διεκδικεί να είναι παγκόσμιος ποιμένας συμπεριφέρεται με αυτόν τον τρόπο, οι αξιώσεις του φαίνονται εξαιρετικά αβάσιμοι.

Εντελώς πρόσφατα έχουμε γίνει μάρτυρες της θερμής υποστήριξης του Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης των Αμερικανών πολιτικών, οι ιδεολογικές προτιμήσεις των οποίων έρχονται σε αντίθεση με την Ορθόδοξη πίστη. Δεν είναι μυστικό ότι ο Τζο Μπάιντεν και η Καμάλα Χάρις (υποψήφιος για τη θέση του αντιπροέδρου), τους οποίους ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος χαιρέτισε με τόσο ενθουσιασμό, θεωρούνται επάξια «οι πιο υπέρ αμβλώσεων υποψήφιοι στην ιστορία». Περιττό να πούμε, ότι ο Μπάιντεν και η Χάρις υποστηρίζουν ένθερμα την ιδεολογία των ΛΟΑΤ, τους αντίπαλους των οποίων ο Μπάιντεν ονόμαζε «τρωγλοδύτες». Άγνωστο το κατά πόσο ο Μπάιντεν θεωρεί τον παλιό του φίλο του Πατριάρχη Βαρθολομαίο ότι είναι «τρωγλοδύτης».

Κάποιος μπορεί να παρατηρήσει ότι πρόκειται για μια συνηθισμένη διπλωματική διατύπωση – πρέπει να ζήσουν κάπως, ενώ στην Κωνσταντινούπολη η πατριαρχία είναι εξαιρετικά ευάλωτη και χρειάζεται την προστασία των Ηνωμένων Πολιτειών, οι οποίες, παρεμπιπτόντως, δεν μπόρεσαν (ή δεν ήθελαν) να αποτρέψουν τη μετατροπή της Αγίας Σοφίας σε τέμενο. Αλλά ακόμη και αν δικαιολογήσουμε μια τέτοια «πιστή» διπλωματία της αδύναμης και ανυπεράσπιστης Κωνσταντινούπολης, από πού τότε προέρχεται αυτή η φιλόδοξη ρητορική του «πανορθόδοξου πρωτείου»;

Πιστεύω ότι δεν πρόκειται όχι για αναγκαστική συνεργασία που βασίζεται στο φόβο και τη δωροδοκία. Εδώ βλέπουμε τη συνεργασία ειλικρινή και εθελοντική, βασισμένη σε σύμπτωση απόψεων και δικαιολογημένη από ένα αυτοδημιούργητο ηθικό σύστημα.

Μπροστά στα μάτια μας γίνονται διαδικασίες που έχουν σχεδιαστεί για να δημιουργήσουν μια νέα μορφή σκέψης, μια νέα Ορθόδοξη ταυτότητα. Και εάν σε αυτό συμφωνήσουμε με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, αυτό σημαίνει ότι θα συμφωνήσουμε και με τους «φίλους» του – με όλο το ιδεολογικό κίνημα που βρίσκεται πίσω τους. Η ιδεολογία και οι στόχοι αυτού του κινήματος έρχονται σε αντίθεση με την Ορθόδοξη διδασκαλία τόσο έντονα που η συμφωνία μαζί τους είναι ακατάλληλη όχι μόνο για έναν ποιμένα, αλλά και για οποιονδήποτε Ορθόδοξο Χριστιανό. Πιστεύω ότι τόσο στη δική μας όσο και στις ελληνικές Εκκλησίες, οι άνθρωποι βλέπουν αυτήν την «αναδιαμόρφωση» της Ορθοδοξίας.

Μπροστά στα μάτια μας γίνονται διαδικασίες που έχουν σχεδιαστεί για να δημιουργήσουν μια νέα μορφή σκέψης, μια νέα Ορθόδοξη ταυτότητα. Και εάν σε αυτό συμφωνήσουμε με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο, αυτό σημαίνει ότι θα συμφωνήσουμε και με τους «φίλους» του – με όλο το ιδεολογικό κίνημα που βρίσκεται πίσω τους.

Οπότε, όσο παράξενο μπορεί να ακουστεί τώρα, για μένα, ως αρχιερέα της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, τα λόγια του Επικεφαλής του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως περί «ανοχής» του ως προς εμένα ως κανονικού επισκόπου αποτελεί ένδειξη σαφούς ασυνέπειας στις θέσεις μας ως προς την κοσμοθεωρία. Ταυτόχρονα, λαμβάνοντας υπόψη τις πρόσφατες δηλώσεις του, δημιουργείται εντύπωση ότι επιδιώκοντας αυτήν την επιθυμία του να μας επιβάλει τις αντιλήψεις του και να μας κάνει τουλάχιστον πιστούς σ’ αυτές, χάνει όλο και περισσότερο την επαφή με την πραγματικότητα. Δυστυχώς, ο άνθρωπος μπορεί να φέρνει τον τίτλο «η Αυτού Αγιώτητας» και, όπως και άλλοι, αν υποκύψει σε απλούς ανθρώπινους πειρασμούς. Μεταξύ των ποικίλων αυταπατών αυτού του κόσμου, η Εκκλησία καλείται να μαρτυρήσει την αλήθεια και όχι να προσκολληθεί στην ουρά της αυταπάτης που τώρα παρουσιάζεται ως η πιο προοδευτική.

Στο Ευαγγέλιο ο Κύριος μας υπόσχεται ότι ακόμη και «πύλαι ᾅδου οὐ κατισχύσουσιν αὐτῆς», αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ο άδης δεν θα προσπαθήσει να νικήσει την Εκκλησία. Πιστεύω ότι η Εκκλησία θα επιβιώσει την παρούσα δοκιμασία, καθώς έχει ξεπεράσει όλες τις αιρέσεις και τα σχίσματα στο παρελθόν. Ίσως δε θα είναι εύκολο, όχι αμέσως, αλλά θα συμβεί αυτό.

Πρέπει όλοι να προσευχηθούμε ένθερμα και να αναζητήσουμε σοφία και θάρρος από τον Θεό, ο οποίος δεν έχει εγκαταλείψει και δεν θα εγκαταλείψει την Εκκλησία Του.