Βρίσκεται ο Ντουμένκο σε κρίση διοίκησης;

Στις 9-10 Μαΐου 2023, ο Σεργέι Ντουμένκο πρόκειται να επισκεφθεί το Βολίν, τα πατρικά αγροκτήματα του Ζίνκεβιτς. Σε φιλικά προσκείμενες τοπικές πηγές, ο Επιφάνιος αποκαλείται «επικεφαλής της επισκοπής» της OCU. Και αυτό δεν είναι καθόλου ένα ολίσθημα της γλώσσας. Προφανώς, ο Μιχαήλ Ζίνκεβιτς δεν εγκατέλειψε τα σχέδια να ηγηθεί αυτής της δομής.

Στη «σύνοδο ενοποίησης» της OCU τον Δεκέμβριο του 2018, υπήρχαν αρκετοί υποψήφιοι για τη θέση του επικεφαλής της νέας δομής: ο Συμεών Σοστάτσκι, ο Μιχαήλ Ζίνκεβιτς και ο Επιφάνιος Ντουμένκο.

Ο Ποροσένκο ήθελε τον Συμεών Σοστάτσκι. Επιπλέον, πολλοί είπαν τότε ότι ήταν για χάρη της «πρωτοκαθεδρίας» ότι ο Σοστάτσκι, ο οποίος γνώριζε καλά τον Ποροσένκο, μετακόμισε στην OCU. Αυτό το άτομο ήταν κατάλληλο και για τους Φαναριώτες, αφού ο Σοστάτσκι ήταν ο μόνος από τους τρεις υποψηφίους που είχε κανονική χειροτονία.

Οι περισσότεροι εκπρόσωποι της τότε UOC-KP ψήφισαν τον Ζίνκεβιτς. Είναι σχετικά νέος, χαρισματικός και, όπως λένε, ένας «άνθρωπος» που θα βοηθούσε την OCU να κερδίσει εύνοια και εξουσία στην κοινωνία. Και αν δεν ήταν το πείσμα του Φιλάρετου, ήταν αυτός που θα είχε γίνει επικεφαλής της νέας δομής.

Τον Επιφάνιο Ντουμένκο δεν τον ήθελε κανένας, εκτός από λίγους ανθρώπους, τους «φίλους» του: Ζοριά, Αγαπίτ και Φότι. Ιδιαίτερα ωφελήθηκε από την εκλογή του Επιφανίου ο Ζοριά. Πολλοί στην OCU λένε ότι είναι αυτός που στην πραγματικότητα ηγείται τώρα αυτής της οργάνωσης.

Ο Φιλάρετος, ο οποίος ήλπιζε ότι στη νέα δομή θα ήταν, όπως και στο UOC-KP ο επικεφαλής, γνώριζε καλά ότι ούτε ο Σοστάτσκι ούτε ο Ζίνκεβιτς θα του επέτρεπαν να διευθύνει. Ο Σοστάτσκι - λόγω της γενετικής απόρριψης της φιγούρας του Φιλαρέτου, ο Ζίνκεβιτς - λόγω του ανεξάρτητου και εκρηκτικού χαρακτήρα του. Ως εκ τούτου, ο Ντενισένκο ήταν σίγουρος ότι ο καλύτερος υποψήφιος ήταν ο ήσυχος και υποτακτικός Ντουμένκο.

Ως αποτέλεσμα, κέρδισε ο συνασπισμός των Ζοριά, Ντουμένκο και Φιλάρετου. Αλλά, όπως θυμόμαστε, ο Ζορια «έριξε» τον πρώην «abba» του (όπως τον αποκαλούσε) και έπεισε τον Ντουμένκο ότι ήταν αυτός που πρέπει να διευθύνει και όχι ο «παππούς».

Από τότε, η δυσαρέσκεια για τον Επιφάνιο και την πολιτική που έχει επιλέξει για τη δομή του έχει αυξηθεί μόνο εντός της OCU. Και παρόλο που τώρα η OCU έχει λάβει πολύ σοβαρή υποστήριξη από τις αρχές και καταλαμβάνει μαζικά τις εκκλησίες της UOC, πολλοί «ιερείς» και «επίσκοποι» της OCU έχουν έντονη επιθυμία να αλλάξουν την ηγεσία της δομής. Δεν εμπιστεύονται τον Επιφάνιο, γιατί ξέρουν ότι δεν είναι αυτός που είναι υπεύθυνος, αλλά ο Ζοριά είναι. Σχεδόν όλοι από αυτούς βλέπουν τον Ζίνκεβιτς ως επικεφαλής της OCU. Κι αυτός δεν λέει όχι. Επιπλέον, ο Ζίνκεβιτς αυτή τη στιγμή διαπραγματεύεται όχι μόνο με μεμονωμένους «επισκόπους», παίρνοντάς τους στο πλευρό του, αλλά και προσπαθεί να διαπραγματευτεί με το Φανάρι, υποσχόμενος στους Φαναριώτες ορισμένες προτιμήσεις σε αντάλλαγμα για την πρωτοκαθεδρία.

Τόσο σε δημόσιες συνεντεύξεις όσο και σε προσωπικές συνομιλίες με το περιβάλλον του, ο Ζίνκεβιτς έχει επανειλημμένα μιλήσει τόσο κατά του Τόμου όσο και κατά της πολιτικής της μη ανεξαρτησίας της OCU στις σχέσεις με το Φανάρι.

Ο Ζίνκεβιτς υπόσχεται ότι εάν «εκλεγεί» θα δημιουργήσει μια «πραγματική» ουκρανική εκκλησία, η οποία όχι μόνο θα αναγνωριστεί από όλες τις τοπικές Εκκλησίες, αλλά και η οποία θα ληφθεί υπόψη σοβαρά από τις αρχές. Για παράδειγμα, αυτή τη στιγμή, εκπρόσωποι του υψηλότερου κλιμακίου των Ουκρανών αξιωματούχων δεν έχουν ούτε μια σταγόνα σεβασμού για τον Ντουμένκο, δεν θέλουν να συναντηθούν μαζί του και όταν ο ίδιος ψάχνει για τέτοιες συναντήσεις, κυριολεκτικά τον «κλωτσούν» (υπάρχουν περιπτώσεις όπου ζητήθηκε από τον Επιφάνιο να εγκαταλείψει την υποδοχή Ουκρανών αξιωματούχων). Ο Ζίνκεβιτς ισχυρίζεται ότι αυτό δεν θα συμβεί στις σχέσεις μαζί του.

Ταυτόχρονα, ο Ζίνκεβιτς παρουσιάζεται ως διάδοχος των παραδόσεων του Φιλάρετου (τον οποίο πολλοί «επίσκοποι» της OCU εξακολουθούν να σέβονται και μερικοί μάλιστα τον επισκέπτονται κρυφά) και δημιουργεί επίσης μια εικόνα μαχητή για το ουκρανικό «πατριαρχείο».

Παράλληλα, διεξάγει ενεργή ενημερωτική εκστρατεία, χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή της.

Για παράδειγμα, πιο πρόσφατα έδωσε μια μακρά συνέντευξη στην έκδοση του Λουτσκ «Ανταγωνιστής», στην οποία είπε ότι η UOC θα πρέπει φυσικά να απαγορευτεί να υπάρχει, και όλοι οι ιερείς που δεν θα πάνε στην OCU θα απομακρυνθούν για να εργαστούν ως φορτωτές.

Και πιο πρόσφατα, η ίδια έκδοση «Ανταγωνιστής» ήρθε στον ξεχασμένο «πατριάρχη» Φιλάρετο. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι αυτή η επίσκεψη κατέστη δυνατή μόνο χάρη στον Ζίνκεβιτς. Με τον ίδιο τρόπο, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι οι ερωτήσεις που έκαναν στον Ντενισένκο συντονίστηκαν επίσης (αν δεν γράφτηκαν απευθείας) από τον Ζινκέβιτς. Πρέπει να σημειωθεί ότι η συνέντευξη με τον «πατριάρχη» της UOC-KP δημοσιεύθηκε μια εβδομάδα πριν από την άφιξη του Επιφανίου στο Βολίν (η επίσκεψη έχει προγραμματιστεί για τις 9-10 Μαΐου). Σημειώστε επίσης πώς η έκδοση του Λουτσκ τιτλοφόρησε τα νέα σχετικά με την άφιξη του Ντουμένκο στην περιοχή: «Ο επικεφαλής της επισκοπής της OCU, Επιφάνιος, πηγαίνει στο Βολίν: το πρόγραμμα της επίσκεψης». Και είναι απίθανο η διατύπωση «επικεφαλής της επισκοπής» να είναι λάθος ενός αναλφάβητου συντάκτη. Αντίθετα, είναι μια στάση απέναντι στον Επιφάνιο.

Δηλαδή, η συνέντευξη με τον Φιλάρετο είναι ένα «δώρο» στον Ντουμένκο από τον Ζίνκεβιτς. Επιπλέον, ο Φιλάρετος αυτή τη στιγμή εκφράζει πραγματικά τη θέση του Ζίνκεβιτς. Αυτός, με τη σειρά του, γνωρίζει ότι ο Φιλάρετος δεν θα σιωπήσει και θα δώσει τις «σωστές» και απαραίτητες απαντήσεις στις ερωτήσεις που τίθενται σωστά. Και δεν έκανε λάθος.

Για παράδειγμα, εδώ είναι τι λέει ο Φιλάρετος για τον Ντουμένκο: «Είναι καλύτερο να μην κάνουμε τίποτα παρά να αντιμετωπίσουμε πολύπλοκα προβλήματα. Ως εκ τούτου, αυτός (Ντουμένκο, - Ed.) κάθεται ήσυχα. Και αν ενωθείτε, τότε θα προκύψουν προβλήματα και πρέπει να λυθούν. Και δεν του φτάνει η νοημοσύνη».

«Δεν του φτάνει η νοημοσύνη» είναι ακριβώς οι λέξεις με τις οποίες η «παλιά φρουρά» της OCU χαρακτηρίζει τον Επιφάνιο.

Ο Φιλάρετος, σε συνέντευξή του στο «Ανταγωνιστής», παρουσίασε επίσης το σχέδιό του να «ενώσει» την UOC και την OCU: «Τους προσφέρω κάτι άλλο - όλοι οι προκαθήμενοι παραμένουν με τους προκαθημένους των εκκλησιών τους και όλοι ενώνονται στο ουκρανικό πατριαρχείο. Και τότε ο Ονούφριος, καθώς ηγείτο των ενοριών του, παραμένει ο διαχειριστής. Ο Επιφάνιος θα παραμείνει να κυβερνήσει τις επισκοπές του, αλλά πρέπει μόνο να ενωθούν όλοι στο πατριαρχείο».

Ο Φιλάρετος είναι βέβαιος ότι «αργά ή γρήγορα», αλλά «η Ουκρανική Ορθοδοξία θα φτάσει σε αυτό». Ο Φιλάρετος δεν εξήγησε πώς να το κάνει αυτό τεχνικά (εκτός από τη φράση για την εκλογή του «πατριάρχη»), αλλά δεν είναι δύσκολο να υποθέσουμε ότι στην κεφαλή της νέας δομής, αυτής της δικέφαλης Ύδρας, δεν είναι αντίθετος να δει ούτε τον εαυτό του (αν ζει) ούτε, φυσικά, τον Ζίνκεβιτς.

Με άλλα λόγια, παρά την προφανή δύναμη της OCU, υπάρχει μια ενεργή συζήτηση για πιθανές επιλογές για αλλαγή εξουσίας εντός αυτής. Επιπλέον, τα λόγια του Φιλάρετου για το «Ουκρανικό Πατριαρχείο», το οποίο θα ενώσει την OCU και την UOC, μπορούν να εκληφθούν ως ένα «μοντέλο εργασίας», το οποίο προωθείται τώρα από τον Ζινκέβιτς και εκφράζεται από τον Φιλάρετο. Δεν είναι γνωστό πώς θα τελειώσει αυτή η απάτη, αλλά είναι ήδη προφανές ότι η OCU αντιμετωπίζει μια κρίση διοίκησης που δεν αποτελεί καλό οιωνό για τον Ντουμένκο.