Κοροναϊός ως δοκιμασία πίστης και πιστότητας στην Εκκλησία

Πρόσφατα οι Ορθόδοξοι της χώρας μας υποβάλλονταν σε κοινωνικές διώξεις. Θάλασσα συκοφαντίας και σατανικής κακίας, αν και όχι τόσο έντονη, συνεχίζει να χύνεται στη Μητέρα Εκκλησία μας. Αλλά αυτό δεν έχει πλέον σημασία. Εκείνοι που ήθελαν να αποσπαστούν έχουν ήδη αποσπαστεί, ενώ η πίστη εκείνων που έμειναν δεν θα κλονιστεί με τίποτα.

Τώρα ήρθε η ώρα να δοκιμαστεί η πίστη μας από άλλη πλευρά. Το κοινό σημείο αυτής της δοκιμασίας είναι η λειτουργία σε ναό και ο κορωναϊός. Κάποιος λέει ότι είναι καλύτερο να «προσεύχεσαι στο σπίτι μπροστά στην τηλεόραση», γιατί «η προστασία του εαυτού σου είναι πιο σημαντική από το να είσαι στο ναό», κάποιος προτείνει να «κοινωνάς λιγότερο συχνά».

Θα εκφράσω την ιδιαίτερη άποψή μου χωρίς να επιμένω ότι είναι η μόνη ορθή.

Εκείνοι που ήθελαν να αποσπαστούν έχουν ήδη αποσπαστεί, ενώ η πίστη εκείνων που έμειναν δεν θα κλονιστεί με τίποτα.

Όπως είναι γνωστό, οι Άγιοι Πατέρες τις ατυχίες όπως πλημμύρες, σεισμοί, επιδημίες κλπ. συνδέανε με την εκδήλωση της Πρόνοιας του Θεού, στην οποία υπάρχει κρυμμένο νόημα και πνευματική σημασία. Ο μεταχριστιανικός πολιτισμός, ο οποίος έχει ποτιστεί με εγωκεντρισμό και έχει ξεχάσει τον Θεό, θα υποβληθεί ολοένα και περισσότερο σε διάφορα είδη κραδασμών. Όταν πεθάνει ο άνθρωπος, τα μέσα ανάνηψης μπορεί να είναι πολύ σκληρά, αλλά δυστυχώς, δεν υπάρχει άλλος τρόπος να τον επαναφέρουν στη ζωή. Κρίνοντας από το τελευταίο βιβλίο της Καινής Διαθήκης, ο Θεός θα κάνει το ίδιο με την ανθρωπότητα.

Ποιο κίνδυνο μπορεί να αντιμετωπίσει άνθρωπος στο ναό κατά τη διάρκεια της επιδημίας; Ας δούμε τους λόγους.

Κοινωνία από το κοινό Δισκοπότηρο

Αυτός ο λόγος, ως πιθανότητα μετάδοσης της λοίμωξης, δεν θα εξετάσω καν. Διότι πιστεύω ακράδαντα ότι το Σώμα και το Αίμα του Χριστού δεν μπορούν να αποτελέσουν πηγή μετάδοσης οποιασδήποτε θανατηφόρας λοίμωξης. Και ο λόγος για αυτό δεν είναι μόνο η πίστη μου, αλλά και η πρακτική εμπειρία ζωής πολλών ετών διακονίας.

Εάν οι μολύνσεις μεταδίδονταν μέσω της Θείας Κοινωνίας, τότε οι διάκονοί μας που καταλύουν τα Άγια Δώρα μετά από κάθε λειτουργία, αν δεν είχαν πεθάνει, τότε, τουλάχιστον, θα ήταν συχνά άρρωστοι από γρίπη, SARS και άλλες ασθένειες. Αλλά αυτό δεν συμβαίνει. Μερικές φορές μου φαίνεται ότι αυτή η ομάδα κληρικών είναι για κάποιο λόγο υγιέστερη από όλους τους άλλους.

Δυνατότητα μετάδοσης λοίμωξης από άτομο σε άτομο στο ναό ή μέσω εικόνων που φιλάμε

Με την ίδια πιθανότητα (αν όχι περισσότερη) μπορούμε να αρπάξουμε τον ιό με το άγγιγμα των λαβών του καροτσιού στο σούπερ μάρκετ, στα χαρτονομίσματα, στα κουμπιά του ανελκυστήρα ή στο ΑΤΜ, στις χειρολαβές στα μέσα μαζικής μεταφοράς, με ασπασμούς και χειραψίες. Και η λίστα συνεχίζεται. Φυσικά, δεν είναι επιχείρημα υπέρ του να πάει κανείς στο ναό για να εκτεθεί σε κίνδυνο μόλυνσης και εκεί. Συμφωνώ με αυτό. Επομένως, η πιθανότητα μόλυνσης από τον κοροναϊό στο ναό είναι αρκετά ρεαλιστική, όπως και αλλού. Επομένως, ας μιλήσουμε γι’ αυτό με περισσότερες λεπτομέρειες.

1. Πρώτα, ας εξετάσουμε τα κίνητρα για τα οποία πηγαίνουμε στο ναό. Είμαι βέβαιος ότι όλοι, παρά τον κίνδυνο, θα πάνε στο κατάστημα ούτως ή άλλως και θα αγοράσουν τρόφιμα, επειδή «Νηστική αρκούδα δεν χορεύει». Η ανάγκη για πνευματική τροφή - στην Κοινωνία του Σώματος και του Αίματος του Χριστού - κατά τη διάρκεια της θανατηφόρας επιδημίας, ο πιστός πρέπει να έχει πολύ περισσότερη από ό, τι κατά τη διάρκεια της ειρηνικής πορείας ζωής. Ακριβώς επειδή ο θάνατος θα τον κυνηγάει από πίσω κάθε μέρα, και αν αύριο έχει πυρετό άνω των σαράντα, τότε πιθανότατα δεν θα προλάβει να κοινωνήσει. Επομένως, πρέπει να φροντίσει να το κάνει εκ των προτέρων.

Ναός δεν είναι αγορά, ούτε ποτάδικο. Είναι αυτό που συνδέει τη γη με τον ουρανό και σε αυτόν συλλογικά ζητάμε από τον Θεό έλεος, συμπεριλαμβανομένου του τερματισμού των επιδημιών.

2. Ας θυμηθούμε την ιστορία. Γνωρίζουμε ότι οι πρώτοι Χριστιανοί υποχρεωτικά κοινωνούσαν κάθε Κυριακή. Ως απόηχο εκείνης της εποχής διατηρήσαμε (δυστυχώς, ξεχασμένους από πολλούς) κανόνες, οι οποίοι λένε ότι εάν κάποιος δεν κοινωνάει για τρεις συνεχόμενες Κυριακές, δεν είναι πλέον χριστιανός (Ξ’ κανόνας της ΣΤ’ Οικουμενικής Συνόδου). Υπάρχουν επίσης εκείνοι οι κανόνες που αφορίζουν από την Εκκλησία εκείνους που έρχονται στη Λειτουργία και δεν κοινωνάνε (Θ’ Αποστολικός Κανόνας).

Πολύ συχνά, για αιώνες, ερχόμενος να λειτουργηθεί σε οποιαδήποτε από τις Κυριακάτικες ημέρες, ο χριστιανός διακινδύνευε να «αρπάξει» όχι τον κοροναϊό, αλλά τα δόντια και τα νύχια του λιονταριού, την κοπή με το σπαθί, τη σταύρωση, τα βασανιστήρια και τις παρόμοιες συνέπειες της πίστης του στο Θεό. Η λειτουργία ήταν θανατηφόρα επιχείρηση με την πολύ άμεση έννοια της λέξης. Όμως, παρ’ όλα αυτά, ΟΛΟΙ οι Χριστιανοί πήγαιναν για Κοινωνία, αν και καταλάβαιναν πολύ καλά ότι κινδύνευαν.

Μπορούμε να αναφέρουμε τα ίδια παραδείγματα από πιο κοντινή προς εμάς ιστορία, όταν οι νεομάρτυρες, τελούμενοι λειτουργίες σε φυλακές, στρατόπεδα και εξορίες, διακινδυνεύουν το γεγονός ότι, μετά την ανίχνευση, αναπόφευκτα θα τους πυροβολούσαν, κάτι που συνέβαινε σε μερικούς.

Κορωναϊός και θάνατος

Όλοι θα πεθάνουμε – αυτή η διατριβή δεν χρειάζεται συζήτηση. Και η ημερομηνία του θανάτου, όπως ακριβώς και ημερομηνία της γέννησής μας δεν εξαρτάται από εμάς, αλλά από Αυτόν που κυβερνά τη ζωή μας. Και αν κάποιος νομίζει ότι ο θάνατος από τον ιό είναι πιο σκληρός από, για παράδειγμα, θάνατο από καρκίνο, πιθανότατα κάνει λάθος.

Ανάμεσα στα αναθέματα που διαβάζεται την Κυριακή της Ορθοδοξίας, υπάρχει ανάθεμα σε όσους πιστεύουν ότι η ζωή μας δεν διέπεται από το θέλημα του Θεού, αλλά τυχαία. Κάθε φορά κατά τη διάρκεια της λειτουργίας η Εκκλησία μας καλεί «εαυτούς και αλλήλους και πάσαν την ζωήν ημών Χριστώ τω Θεώ παραθώμεθα».

Φυσικά, η πίστη στο Θεό δεν συνεπάγεται απροσεξία και παραμέληση των κανόνων κυκλοφορίας ή των προφυλάξεων ασφαλείας. Πρέπει πάντα να είμαστε προσεκτικοί και να προσέχουμε να μην βλάψουμε την υγεία μας. Αλλά υπάρχουν καταστάσεις στη ζωή όταν πρέπει να αναλάβετε κινδύνους, αν αυτό είναι το θέλημα του Θεού. Επιπλέον, μπορεί να προκύψουν καταστάσεις όταν η φύλαξη της γήινης ζωής και η φύλαξη εντολής του Θεού μπορούν να έρθουν σε σύγκρουση μεταξύ τους. Τότε θα πρέπει να επιλέξετε ένα.

Η πίστη στο Θεό δεν συνεπάγεται απροσεξία και παραμέληση των κανόνων κυκλοφορίας ή των προφυλάξεων ασφαλείας.

Αλλά μπορεί να συμβεί και το αντίθετο. Αυτός που θελήσει να σώσει τη ζωή του θα την καταστρέψει (Ματθαίος 16,25). Ενώ εκείνος που θα είναι έτοιμος να τη δώσει για χάρη του Χριστού και του Ευαγγελίου, θα τη σώσει. Και όχι μόνο στην πνευματική, αλλά και στη φυσική έννοια. Επειδή τη Σάρκα και το Αίμα του Χριστού δεχόμαστε όχι μόνο «εις άφεσιν αμαρτιών και εις ζωήν την αιώνιον», αλλά και «εις ίαση ψυχής και σώματος». Και αυτό είναι επίσης το θέμα της πίστης μας.

Ο γέροντας Κίριλλος Πάβλοφ υπενθύμισε πως κατά τα χρόνια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου εκείνοι στρατιώτες οι οποίοι, φοβούμενοι την πείνα, αποξέραναν κροτίδες για αποθήκευση και τους κουβαλούσαν στους σάκους πίσω από τους ώμους τους, ενώ εκείνοι που φύλαγαν τον εαυτό τους και ελάχιστες φορές έβγαζαν μύτη απ’ έξω, για κάποιο λόγο σκαλωνόντουσαν πιο γρήγορα από τους στρατιώτες έτοιμους να ριχτούν στην επίθεση, χωρίς να σκέφτονται αύριο.

Συμπεράσματα

Κάποτε, για άλλη μία εισβολή στο Άγιον Όρος, ένας μοναχός σκεφτόταν τι να κάνει: να φύγει ή να παραμείνει και να δεχθεί μαρτύριο; Αν ήταν η τελευταία απόφαση αλαζονεία, ενώ η πρώην δειλία; Του εμφανίστηκε η Παναγία και είπε ότι ο καθένας είναι ελεύθερος να κάνει όπως το λέει η καρδιά του. Όποιος αποφασίσει να δεχτεί το θάνατο για τον Χριστό, θα στεφανωθεί με μαρτυρικό στέμμα. Όποιος αισθάνεται ότι δεν έχει τέτοια πίστη, ας κρυφτεί, δεν θα καταδικαστεί γι’ αυτό.

Μου φαίνεται ότι σε περίπτωση επιδημίας οι κληρικοί, ως δούλοι του Θεού, δεν έχουν ιδιαίτερη επιλογή. Πράγματι, είναι αδύνατο να σταματήσουν να υπηρετούν τον Θεό, ό, τι κι αν γίνει. Ο ιερέας κάνει Αναίμακτη Θυσία στην εκκλησία για όλο τον κόσμο, για όλους τους ανθρώπους, ζώντες και κεκοιμημένους, και αυτό είναι καθήκον του.

Στη βίο του μοναχού Βαρσανούφιου του Τβερ (η μνήμη του οποίου εορτάσαμε την περασμένη Κυριακή) λέγεται ότι κατά την επιδημία όλοι οι ιερείς πέθαναν στο μοναστήρι του. Ο όσιος Βαρσανούφιος ο ίδιος τους εξομολόγησε προσωπικά, τους κοινοποίησε και τους έθαψε. Και όλοι αυτοί τιμήθηκαν με την ουράνια δόξα. Οι χριστιανοί της Αλεξάνδρειας επιδίωκαν την ίδια δόξα, όταν την επιδημία τον τρίτο αιώνα βοηθούσαν όχι μόνο τους δικούς τους, αλλά και τους παγανιστές, ενώ μολύνονταν και πέθαναν από την ίδια ασθένεια. Έτσι εκπλήρωναν την εντολή του Θεού για την αγάπη, αξιωμένοι τα αβλαβή στέμματα.

Όσο για την επίσκεψη του ναού κατά την επιδημία του κοροναϊού από τους λαούς, ο καθένας να αποφασίσει για τον εαυτό του προσωπικά, βασιζόμενος στην πίστη του και τι του λέει ο Θεός στην καρδιά του. Αλλά, σε κάθε περίπτωση, ακόμη και όταν έρχεστε στο ναό, δεν χρειάζεται να παραβλέψετε τους κανόνες υγιεινής και να θέσετε τον εαυτό σας και τους άλλους σε κίνδυνο.

Και ο Θεός να μας φυλάξει όλους!