Περί καλεσμένων στο γάμο: γιατί στην εποχή μας η «αποστολή» αποτυγχάνει
Παραβολή βασιλικών γάμων, στη 14η εβδομάδα Πεντηκοστής, είναι μία από τις πιο θλιβερές. Η θλίψη της βρίσκεται στην πικρή αλήθεια – οι άνθρωποι δεν χρειάζονται τον Θεό.
Όχι όλοι, φυσικά, αλλά πάρα πολλοί. Κάθε Κυριακή διαβεβαιώνομαι σ’ αυτό ξανά και ξανά. Τελώ τη Θεία Λειτουργία στον καθεδρικό ναό και βλέπω ότι ο αριθμός των ανθρώπων που έρχονται στην πρωινή λειτουργία δεν υπερβαίνει το 0,1 τοις εκατό του συνολικού αριθμού κατοίκων που ζουν σε κοντινά σπίτια. Ο αριθμός των κοινωνούντων κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της Κυριακής είναι εκείνο το μικρό υπόλοιπο που συμφώνησε να δεχτεί την πρόσκληση για την Γαμήλια Εορτή του Αρνίου.
Αυτό με κάνει να σκεφτώ πολλά. Γιατί συμβαίνει αυτό; Αν κοιτάξουμε πώς ζει ο κόσμος σήμερα, μπορούμε ακράδαντα να καταλήξουμε σε ένα απογοητευτικό συμπέρασμα: οι περισσότεροι άνθρωποι χρειάζονται μόνο λίγα πράγματα – ήσυχη ζωή, καλό φαγητό, ασφάλεια, σιγουριά στο μέλλον, σταθερότητα, λίγο πολύ άνετες συνθήκες διαβίωσης. Σχεδόν κάθε άνθρωπος είναι πάντα έτοιμος να καταβάλει προσπάθειες για την επίτευξη αυτών των στόχων. Θα εξαντλεί τον εαυτό του στα γυμναστήρια για να είναι όμορφος και υγιής. Θα εργάζεται σκληρά και επίμονα για να αγοράσει ένα αυτοκίνητο, να χτίσει ένα σπίτι, να ντυθεί όμορφα. Ο άνθρωπος, από προεπιλογή, είναι πάντα έτοιμος να ξοδεύει την ενέργειά του αν ξέρει ότι στο τέλος θα έχει ένα ορατό αποτέλεσμα κάποιας μορφής όφελος για τον εαυτό του.
Το μόνο αδύναμο σημείο αυτής της κατανοητής και απλής λογικής είναι η προδηλότητα του επικείμενου θανάτου, που θα ακυρώσει όλα τα επιτεύγματα και τις κατακτήσεις της ζωής. Αλλά, ανίκανος να λύσει αυτό το πρόβλημα με τέτοιο τρόπο ώστε να μην υποφέρει ολόκληρη η ηδονιστική κατασκευή του νοήματος της ζωής του, ο άνθρωπος βρήκε μια «έξυπνη» διέξοδο. Προτίμησε να μην σκεφτεί καθόλου τον θάνατο. Εάν δεν μπορείς να φτιάξεις την τρύπα στον τοίχο, μπορείς να προσπαθήσεις να την κλείσεις με έναν πίνακα.
Το μόνο αδύναμο σημείο αυτής της κατανοητής και απλής λογικής είναι η προδηλότητα του επικείμενου θανάτου, που θα ακυρώσει όλα τα επιτεύγματα και τις κατακτήσεις της ζωής.
Οι άνθρωποι μπορούν να κατανοηθούν. Το να πάρεις μια πρόσκληση στη Γιορτή Γάμου της Αιώνιας Ζωής και να δώσεις τη συγκατάθεσή σου να συμμετάσχεις σε αυτό σημαίνει μόνο ένα πράγμα – να καταστρέψεις την ακεραιότητα αυτού του μοντέλου συνηθισμένης ζωής, σύμφωνα με το οποίο ζουν όλοι. Επειδή δεν θα καταφέρεις να υπηρετείς και τον Θεό και τον Μαμωνά με κάθε επιθυμία. Ο άνθρωπος έχει μόνο μια μπαταρία στην ψυχή του. Και το κύριο αντικείμενο στο οποίο θα ξοδεύει τις δυνάμεις της ζωής του μπορεί επίσης να είναι μόνο ένα – είτε ο Θεός είτε ο κόσμος.
Αν επιλέγουμε τον Θεό, τότε η κύρια προσοχή μας, οι περισσότερες από τις επιθυμίες, τις προσπάθειές μας, των κόπων μας, των συνετών ενεργειών μας πρέπει να κατευθύνονται σ’ Αυτόν και στη σωτηρία των ψυχών μας. Και μόνο ένα μικρό μέρος της ενέργειας του σώματος και της ψυχής θα δοθεί στον κόσμο για να επιβιώνουμε με κάποιο τρόπο μέσα σ’ αυτό. Αν επιλέγουμε τον κόσμο, τότε ίσως ένα μικρό μέρος να μείνει για τον Θεό με τη μορφή ενός μικρού κανόνα προσευχής ή μιας περιστασιακής επίσκεψης στο ναό, αλλά αυτό δεν θα αλλάξει θεμελιωδώς την ψυχή και δε θα μεταμορφώσει ολόκληρο τον εσωτερικό άνθρωπο. Δηλαδή, δεν μπορείς να ράψεις με ελάχιστες προσπάθησες το χιτώνα του γάμου που είναι απαραίτητος για να συμμετάσχεις στη Γαμήλια Γιορτή του Αρνιού.
Εάν δεν μπορείς να φτιάξεις την τρύπα στον τοίχο, μπορείς να προσπαθήσεις να την κλείσεις με έναν πίνακα.
Ο λόγος της απόρριψης του Θεού είναι η έλλειψη πίστης και κατανόησης ότι η γήινη ζωή μπορεί να ονομάζεται «ζωή» μόνο υπό όρους. Είναι μόνο το επόμενο, μετά από ενδομητριακό, στάδιο προετοιμασίας και ανάπτυξης της ψυχής. Η αληθινή ζωή θα ξεκινήσει μετά την τελική γέννα, εκείνη που οι γιατροί μας έχουν ορίσει ως «βιολογικός θάνατος». Σε γενικές γραμμές, όλα τα παραπάνω δεν είναι κάποιο είδος ανακάλυψης, είναι κατανοητό ούτως ή άλλως. Αλλά τι να κάνουμε μ’ αυτό και ποιος φταίει για αυτή την αναισθησία ανθρώπινων ψυχών;
Εδώ θα πρέπει να κάνω το πιο τρομερό συμπέρασμα για τον εαυτό μου. Εγώ φταίω! Όλοι εμείς φταίμε. Το πρόβλημα είναι ότι όλα τα λόγια, τα κηρύγματα, οι εκδόσεις μας, το λεγόμενο ιεραποστολικό έργο δεν θα κοστίσουν απολύτως τίποτα εάν εμείς οι ίδιοι μέσα μας δεν φέρνουμε κάτι που θα πείσει τους ακροατές και τους αναγνώστες μας για την αλήθεια των λόγιων μας.
Δεν μπορείς να ράψεις με ελάχιστες προσπάθησες το χιτώνα του γάμου που είναι απαραίτητος για να συμμετάσχεις στη Γαμήλια Γιορτή του Αρνιού.
Ο κληρικός, και μάλιστα οποιοσδήποτε εκκλησιαστικός άνθρωπος, είναι εκείνος ο απεσταλμένος τον οποίο ο Θεός στέλνει για να δώσει πρόσκληση στη Γαμήλια Γιορτή Του σε εκείνους τους ανθρώπους που βρίσκονται έξω από την πόρτα της εκκλησίας. Εάν μέσα σε μας τους ίδιους δεν υπάρχει ζωντανή, λαμπερή χάρη του Αγίου Πνεύματος, αν το Φως της αιώνιας ζωής δεν απορρέει από τα μάτια μας, κανείς δεν θα μας πιστέψει. Τα λόγια μας θα κρέμονται στον αέρα με άδειους ήχους και τα γραπτά γράμματα θα σπάσουν σε ένα κενό τοίχο ακατανοησίας. Μιλάμε και γράφουμε συνεχώς για τον Χριστό, ενώ οι άνθρωποι περιμένουν να Τον φανερώσουμε στον ίδιο μας τον εαυτό.
Σήμερα ζούμε σε μια εποχή που δεν υπήρξε ποτέ στην ιστορία της Εκκλησίας. Στις πιο άγιες εποχές της Αγίας Ρωσίας και στους πιο χρυσούς αιώνες της Χρυσής Εποχής της Ορθοδοξίας, δεν είχαμε ποτέ μια τέτοια αφθονία ποιητικής, σοφής, καλής δογματικής λογοτεχνίας. Η Βίβλος, τα πνευματικά βιβλία είναι κυριολεκτικά σε κοντινή απόσταση πρόσβασης στο Internet. Και ταυτόχρονα βλέπουμε: η πίστη φτωχύνει, το κακό κερδίζει όλο και περισσότερη δύναμη, το ενδιαφέρον για τη σωτηρία της ψυχής, την προσευχή και την πνευματική ζωή μειώνεται όλο και περισσότερο. Άραγε δεν πρόκειται για έλλειψη πληροφόρησης, αλλά για εξαθλίωση των κατόχων της αγιότητας, που θα μπορούσαν να γίνουν ορατά παραδείγματα του γεγονότος ότι αυτό «λειτουργεί».
Εάν μέσα σε μας τους ίδιους δεν υπάρχει ζωντανή, λαμπερή χάρη του Αγίου Πνεύματος, αν το Φως της αιώνιας ζωής δεν απορρέει από τα μάτια μας, κανείς δεν θα μας πιστέψει.
Δεν υπάρχουν αρκετοί που θα μπορούσαν να βουτήξουν στα ζοφερά βάθη στα οποία η ανθρωπότητα κινείται όλο και περισσότερο μακριά από τον Θεό. Αν θέλουμε να φτάσουμε στην καρδιά του ανθρώπου, πρώτα εμείς οι ίδιοι πρέπει να φτάσουμε στην «καρδιά» του Θεού. Δεν υπάρχει άλλος δρόμος. Το πρόβλημα μας είναι ότι ξεχωρίσαμε κήρυγμα, θεολογία και πνευματική πρακτική. Το ένα πορεύει από το άλλο. Μόνο ασκητής και προσευχητής μπορεί να είναι ιεροκήρυκας και θεολόγος, και ταυτόχρονα ο ιερός ασκητής της ευσέβειας είναι ένας αληθινός ιεροκήρυκας και θεολόγος. Η εξαθλίωση της αγιότητας συνεπάγεται τη γενική παρακμή της πίστης.
Τι συμπέρασμα θα πρέπει να αντλήσουμε από αυτές τις σκέψεις, θα ρωτήσετε; Πολύ απλό. Για αρχή, δοκιμάστε να κάνετε έστω κάτι μικρό: ο χρόνος που αφιερώνετε για προσευχή να είναι τουλάχιστον διπλάσιος από αυτό που περνάτε στον υπολογιστή. Δοκιμάστε τα λεπτά της ζωής που ξοδεύετε για να διαβάζετε και να γράφετε σχόλια, να αφιερώσετε στην προσεκτική Προσευχή του Ιησού. Με απλά λόγια, δεν χρειάζεται να ξοδεύετε πολύτιμο χρόνο για άδειες σκέψεις, άδεια λόγια και άδειο γράψιμο.
Καλύτερα να το ξοδέψετε για να αποκτήσετε το Άγιο Πνεύμα μέσα σας. Και τότε οι χιλιάδες στους οποίους πρέπει να δοθεί πρόσκληση στο Γάμο του Αρνιού, από μόνοι τους θα έρθουν κοντά σας.
