Πατρ. Μόσχας: Kεφαλή Εκκλησίας είναι ο Χριστός, όχι ο Πατρ. Κων/πολης
Πατρ. Κύριλλος επεσήμανε ότι η νέα εκκλησιολογία Φαναρίου, με ερμηνεία του πρωτείου, δεν έχει βάση ούτε στους ιερούς κανόνες ούτε στην Εκκλησιαστική Παράδοση εν γένει.
Στην Αγία Εκκλησία του Χριστού το πρωτείο σε όλα ανήκει στην Κεφαλή της – τον Κύριο και Σωτήρα ημών Ιησού Χριστό, είπε ο Προκαθήμενος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, Παναγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών κ.κ. Κύριλλος, κατά την έναρξη των εργασιών του συνεδρίου με θέμα «Παγκόσμια Ορθοδοξία: πρωτείο και συνοδικότητα υπό το φως της ορθοδόξου διδασκαλίας», αναφέρει το Patriarchia.ru.
Σημείωσε ότι ως Προκαθήμενος της Ρωσικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, ο οποίος είναι υποχρεωμένος να φροντίζει τη διαφύλαξη και την ενίσχυση των σχέσεων με όλες τις κατά τόπους Ορθόδοξες Εκκλησίες, δεν μπορεί παρά να αισθάνεται «προσωπικό πόνο από τα τεκταινόμενα στις σχέσεις μας με το Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως και με εκείνες τις Εκκλησίες, οι οποίες έχουν εμπλακεί από την Κωνσταντινούπολη στην αναγνώριση της ούτως καλούμενης «αυτοκεφάλου εκκλησίας της Ουκρανίας», η οποία στην πραγματικότητα δεν είναι τίποτε άλλο από τη νομιμοποίηση του εκκλησιαστικού σχίσματος».
Ο Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών υπενθύμισε ότι κατά το στάδιο προετοιμασίας της Πανορθοδόξου Συνόδου, η οποία τελικώς δεν συνήλθε, επιτεύχθηκε η καταρχήν απόφαση ότι το αυτοκέφαλο εφεξής δύναται να παραχωρείται μόνον κατόπιν συμφωνίας όλων των κοινώς αναγνωρισμένων κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών, εντούτοις, κατά παράκληση του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως το εν λόγω θέμα αποσύρθηκε από την ημερήσια διάταξη. Και μετά τη διάσκεψη δέκα κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών στην Κρήτη το 2016 το θέμα αυτό ετάφη οριστικά, όλες οι προηγουμένως επιτευχθείσες συμφωνίες μηδενίστηκαν και ο Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως ανακοίνωσε το δήθεν αποστολοπαράδοτο δικαίωμα να χορηγεί σε οποιονδήποτε ο ίδιος αποφασίσει το αυτοκέφαλο μονομερώς και άνευ συμφωνίας των άλλων κατά τόπους Εκκλησιών.
«Οι αξιώσεις ειδικών δικαιωμάτων και προνομιών έχουν και παλαιότερα διατυπώσει ιεράρχες και θεολόγοι της Κωνσταντινουπόλεως, αλλά ουδέποτε δεν τα διατύπωσαν σε τόσο αυστηρούς τόνους και με τόσο ακραία εκδοχή, όπως σήμερα», τόνισε ο Αγιώτατος Πατριάρχης Μόσχας και Πασών των Ρωσσιών Κύριλλος και συνέχισε: «Έφθασαν στο σημείο να αποκαλούν τον Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως όχι πρώτο μεταξύ ίσων, αλλά «πρώτο άνευ ίσων». Αυτή η καινοτόμος εκκλησιολογία δεν έχει ουδεμία θεμελίωση ούτε στους ιερούς κανόνες, αλλά ούτε και στην εκκλησιαστική Παράδοση εν γένει», τόνισε ο Πατριάρχης Κύριλλος.
«Βλέπουμε ότι οι εκκλησιολογικές τάσεις, οι οποίες είχαν παρατηρηθεί νωρίτερα και προκαλούσαν φόβους, απέκτησαν σήμερα περαιτέρω ανάπτυξη και ήδη προκάλεσαν σημαντική ζημιά στις σχέσεις τών κατά τόπους Ορθοδόξων Εκκλησιών», διαπίστωσε ο Πατριάρχης. Υπέδειξε ότι ιδιαιτέρως επικίνδυνη και βαρύτατη παραβίαση της κανονικής τάξεως ήταν η εισπήδηση του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως στην Ουκρανία, στο έδαφος μιας άλλης Τοπικής Ορθοδόξου Εκκλησίας: «Αυτή η εισπήδηση μπορεί να έχει πραγματικά ζημιογόνες επιπτώσεις, ικανές να καταστρέψουν τις σχέσεις μεταξύ των κατά τόπους Εκκλησιών».
Η ενίσχυση αυτών των τάσεων υποδείχθηκε από το Συμβούλιο Επισκόπων της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας το 2008, το οποίο τόνισε ότι το όραμα του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως για τα δικά του δικαιώματα και δυνάμεις «έρχεται σε ανυπέρβλητη αντίφαση με την αιώνια κανονική παράδοση, στην οποία βασίζεται η ύπαρξη της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας και άλλων Τοπικών Εκκλησιών». Ενώ το 2013 η Ιερά Σύνοδος της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας υιοθέτησε το έγγραφο «Η θέση του Πατριαρχείου Μόσχας για το ζήτημα του πρωτείου στην Οικουμενική Εκκλησία», το οποίο τόνισε ότι στην Αγία Εκκλησία του Χριστού, το πρωτείο σε όλα ανήκει στην Κεφαλή της – τον Κύριο και Σωτήρα ημών Ιησού Χριστό.
«Η Εκκλησία, ως Θεανθρώπινος οργανισμός, χρειάζεται αναμφίβολα μια συγκεκριμένη γήινη οργάνωση, και αυτή η οργάνωση εκφράζεται, μεταξύ άλλων, μέσω μιας ειδικής διακονίας της υπεροχής της τιμής. Είναι σαφές για την ορθόδοξη συνείδηση ότι ήδη το πρωτείο στο επίπεδο της αυτοκέφαλης Εκκλησίας έχει έναν ιδιαίτερο χαρακτήρα, "τοὺς ἐπισκόπους ἑκάστου ἔθνους εἰδέναι χρή τὸν ἐν αὐτοῖς πρῶτον, , καὶ ἠγεῖσθαι αὐτὸν ὡς κεφαλήν", αλλά και ο Προκαθήμενος της Εκκλησίας «μηδὲ ἐκεῖνος ἄνευ τῆς πάντων γνώμης ποιείτω τι» (Αποστολικός Κανόνας ΛΔ´). Εάν με αυτόν τον τρόπο περιορίζεται η εξουσία του πρωτείου στο επίπεδο της αυτοκέφαλης Εκκλησίας, τότε ακόμη περισσότερο σε οικουμενικό επίπεδο το πρωτείο της τιμής δεν μπορεί να υποκατασταθεί από το πρωτείο της εξουσίας», εξήγησε.
Όπως ανέφερε η ΕΟΔ, στις 16 Σεπτεμβρίου 2021 στη Μόσχα ξεκίνησαν εργασίες του συνέδριου για το πρωτείο και τη συνοδικότητα στην Εκκλησία.
