Ανακοινωθέν Ι. Σ. Ουκρανικής Εκκλησίας προς επισκόπους, κλήρο, μοναχούς

Στις 25 Σεπτεμβρίου 2023 πραγματοποιήθηκε συνεδρία της Ιεράς Συνόδου της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην κατοικία του Προκαθήμενου της UOC στη Μονή του Αγίου Παντελεήμονα στη Θεοφάνια. Ο Ανακοινωθέν της Ιεράς Συνόδου δημοσιεύει το Ενημερωτικό Κέντρο της UOC.

«Ανακοινωθέν της Ιεράς Συνόδου της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας

προς τους επισκόπους, τον κλήρο, τους μοναχούς και όλα τα πιστά τέκνα

Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία

από 25 Σεπτεμβρίου 2023

Σεβασμιώτατοι άγιοι πατέρες! Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές!

Σε ταραχώδεις δοκιμασίες για τον ουκρανικό λαό, η Εκκλησία μας, σαν στοργική μητέρα, αγκαλιάζει όλα τα παιδιά της με την προσευχή και το έλεός της. Και όπως μια μητέρα αγαπά όλα τα παιδιά της, παρά το γεγονός ότι μερικά από αυτά ακούνε τις οδηγίες της και κάποια παραμελούν αυθάδη τη μητρική φροντίδα, έτσι και η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία δεν διαιρεί ποτέ το ποίμνιό της ανάλογα με τις πολιτικές ή δημόσιες προτιμήσεις και την ουκρανική κοινωνία σε όσους είναι πιστοί σε αυτήν, και σε αυτούς που ξέχασαν τον τόπο του βαπτίσματος τους, τον τόπο του βαπτίσματος των γονέων και των προγόνων τους, και που τώρα θεωρούν ότι μπορούν να βλασφημήσουν την Εκκλησία του Θεού και να περιφρονούν τους ποιμένες, με τα ιερατικά χέρια των οποίων οι ίδιοι αυτοί οι άνθρωποι κάποτε βυθίστηκαν στην πηγή του Βαπτίσματος για τη γέννηση στην Αιώνια Ζωή.

Η Εκκλησία προσεύχεται για όλο το ουκρανικό κράτος, καλεί στη τίμηση των νόμων του και καθημερινά προσφέρει κοινωνική και εθελοντική υπηρεσία για όλους όσους το χρειάζονται, και όχι μόνο για εκείνους που το ευνοούν. Άλλωστε, αυτό το διδάσκει ο ίδιος ο Κύριος, λέγοντας: «Εάν αγαπάτε αυτούς που σας αγαπούν, ποια ανταμοιβή θα έχετε;» (Ματθ. 5, 46).

Όταν λέμε «Εκκλησία», φυσικά, με αυτή τη λέξη εννοούμε ολόκληρο τον λαό του Θεού – όχι μόνο τον κλήρο και τους μοναχούς, αλλά και όλους τους πιστούς, μαζί με τους πνευματικούς ποιμένες τους, που μοιράζονται το βάρος των δοκιμασιών της σύγχρονης περιόδου στην ύπαρξη της Ουκρανικής Ορθοδοξίας. Αυτούς τους ανθρώπους του Θεού προσπαθούν να δηλητηριάσουν χωρίς τον παραμικρό οίκτο με αντιεκκλησιαστική προπαγάνδα, εκφοβισμό και πειρασμούς. Ωστόσο, κοινές προσευχές και ακολουθίες που ενώνουν χιλιάδες πιστούς της Εκκλησίας μας γύρω από ορθόδοξα ιερά μαρτυρούν ότι ο λαός του Θεού δεν μπορεί να παρασυρθεί με εξαναγκασμό και συκοφαντία από τον δρόμο που καθορίζουν οι θρησκευτικές του πεποιθήσεις. Αυτό γίνεται ιδιαίτερα εύγλωττα σαφές όταν βλέπουμε ότι οι ναοί που κατελήφθησαν, δηλαδή αρπάχτηκαν από πιστούς της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, μένουν άδειοι ακόμη και σε μεγάλες γιορτές. Συγκεκριμένα, αυτή η κατάσταση έχει αναπτυχθεί στους μεγαλοπρεπείς καθεδρικούς ναούς της Λαύρας των Σπηλαίων του Κιέβου και σε άλλα ιερά. Οι άγιοι τόποι, όπου καθημερινά ακουγόταν έντονη προσευχή για το ουκρανικό κράτος, τις αρχές, τον στρατό και τον λαό του, μετά τη λεγόμενη αλλαγή της ομολογιακής υπαγωγής, έκλεισαν με μεγάλες κλειδαριές αχυρώνα.

«Ἐὰν μὴ Κύριος οἰκοδομήσῃ οἶκον, εἰς μάτην ἐκοπίασαν οἱ οἰκοδομοῦντες» (Ψαλμ. 126:1), διαβάζουμε στο θεόπνευστο βιβλίο των Ψαλμών. Αυτά τα λόγια της Βίβλου, κατά τη διάρκεια της ταλαιπωρίας της Ουκρανίας από την ρωσική εισβολή, αποκαλύπτουν τις εγκληματικές ενέργειες των εμπνευστών της εκκλησιαστικής διχόνοιας, με αποτέλεσμα, σε εκκλησίες που προσεύχονταν για αιώνες, για πρώτη φορά μετά την πτώση του αθεϊστικού καθεστώτος, σταμάτησε η τέλεση της Θείας Λειτουργίας, καθώς και οι προσευχές για τους υπερασπιστές της Ουκρανίας, για τραυματίες και αιχμαλώτους στρατιώτες. Αντίθετα, η βεβήλωση των Αγίων Τραπεζών από ανθρώπους που, κατά τη διάρκεια βίαιων καταλήψεων, καταστρέφουν ανελέητα πόρτες και παράθυρα, χαλάνε Αγίες Τράπεζες και χτυπούν χριστιανούς, όχι μόνο δεν επικαλείται την ευλογία του Θεού, αλλά και προκαλεί τον Θεό. Είναι σαφές σε όλους ότι οι συνέπειες αυτής της πρόκλησης από τους λεγόμενους ακτιβιστές θα εξιλεωθούν επίσης από εκείνους που σιωπηρά συγχωρούν την ατιμωρησία τους, που κλείνουν τα μάτια στην καθαρή ιεροσυλία που επιβάλλεται στην ουκρανική κοινωνία ως κανόνας. Θα πρέπει να ονομάσουμε τα πράγματα με το όνομά τους: οι εμπνευστές και οι δράστες των επιδρομών σε ναούς είναι ξεκάθαροι πνευματικοί εχθροί του ουκρανικού κράτους, οι ενέργειες των οποίων επιδεινώνουν μόνο τις καταστροφικές συνέπειες της ρωσικής εισβολής. Εξάλλου, «Θεὸς οὐ μυκτηρίζεται» (Γαλ. 6,7).

Εξίσου επαίσχυντη, προκαλώντας σοκ στους χριστιανούς από διάφορα μέρη του πλανήτη, ήταν η κατάσταση γύρω από την Αγία Λαύρα Κοιμήσεως Θεοτόκου των Σπηλαίων του Κιέβου, που δημιουργήθηκε εξ ολοκλήρου από το Υπουργείο Πολιτισμού και Πολιτικής Πληροφόρησης της Ουκρανίας. Στους πιστούς δεν επιτρέπεται να μπαίνουν στο έδαφος της Κάτω Λαύρας για να προσευχηθούν στα άφθαρτα και θαυματουργά λείψανα των οσίων πατέρων των Σπηλαίων. Στις μέρες μας, όχι μόνο οι κάτοικοι του Κιέβου, αλλά και οι προσκυνητές από άλλες πόλεις και χώρες, που σε τόσο δύσκολους καιρούς προσπαθούν να επισκεφθούν τη Λαύρα για προσευχή, δεν μπορούν να φτάσουν στο ιερό.

Έχει προκύψει μια κατάσταση στην οποία μόνο οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί περιορίζονται στο δικαίωμά τους να προσκυνούν τα ιερά τους που προσκυνούνται σε όλο τον κόσμο, ενώ τα προσκυνήματα εκπροσώπων άλλων ομολογιών και θρησκειών εξασφαλίζεται με διοικητικούς πόρους. Θα πρέπει επίσης να σημειωθεί ότι οι πιστοί δεν θα συμφωνήσουν ποτέ με την ταπεινωτική στάση απέναντι στα λείψανα ως «εκθέματα μουσείων», όπως ακριβώς αποκαλούνταν επανειλημμένα αυτά τα ιερά από κυβερνητικούς αξιωματούχους. Οι ενέργειες των εκπροσώπων του Υπουργείου Πολιτισμού και Πολιτικής Πληροφόρησης της Ουκρανίας στο έδαφος της Κάτω Λαύρας αποτελούν εντυπωσιακή νομική και ηθική ανομία σε σχέση με τους μοναχούς της Λαύρας, τους φοιτητές και τους καθηγητές των θεολογικών σχολών Κιέβου, καθώς και τους πιστούς και προσκυνητές. Σε μια τέτοια κατάσταση, εναποθέτουμε όλη μας την ελπίδα στον Θεό, ο οποίος, από την εποχή του ιδρυτή της Λαύρας, του οσίου Αντωνίου των Σπηλαίων, έχει επανειλημμένα και ασυνήθιστα συγκρατήσει τα σχέδια των παραβατών της μονής και προστάτεψε τους κατοίκους της.

Σήμερα, οι επίσκοποι που υπόκεινται σε ποινική δίωξη και βίαιους περιορισμούς στην επικοινωνία με το ποίμνιό τους χρειάζονται σήμερα ειδική υποστήριξη και προσευχή. Όπως σημειώνουν οι δικηγόροι, οι κατηγορίες που τους ασκήθηκαν δεν έχουν πειστικά στοιχεία στα δικόγραφα των δικαστικών υποθέσεων, ενώ η διαδικασία απόκτησης αποδεικτικών στοιχείων και δικαστικής εξέτασης συνοδεύεται από κατάφωρη παραβίαση της ουκρανικής νομοθεσίας. Η Ιερά Σύνοδος της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας είναι ευγνώμων σε όλους όσους, στο μέτρο των δυνατοτήτων τους, παρέχουν βοήθεια στους διωκόμενους επισκόπους. Ιδιαίτερες ευχαριστίες στους Προκαθήμενους και εκπροσώπους της Επισκοπής των Τοπικών Ορθοδόξων Εκκλησιών και θρησκευτικούς ηγέτες από όλο τον κόσμο που δήλωσαν την υποστήριξή τους.

Αγαπητοί αδελφοί και αδελφές! Ο Κύριος μας έχει ευλογήσει να ζούμε σε μια εποχή που χρειάζεται ιδιαίτερα μια ζωντανή πίστη γεμάτη αγάπη. Με φόντο μεγάλης κλίμακας παραβιάσεις της κρατικής νομοθεσίας και των διεθνών κανόνων για τα ανθρώπινα δικαιώματα και τις ελευθερίες των πιστών της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, τίθεται συχνά το ερώτημα: πώς πρέπει να ανταποκριθούν οι Ορθόδοξοι Χριστιανοί σε αυτές τις προκλήσεις; Η απάντηση μας δόθηκε από τον ίδιο τον Κύριό μας Ιησού Χριστό: «ἀγαπᾶτε τοὺς ἐχθροὺς ὑμῶν, εὐλογεῖτε τοὺς καταρωμένους ὑμᾶς, καλῶς ποιεῖτε τοῖς μισοῦσιν ὑμᾶς καὶ προσεύχεσθε ὑπὲρ τῶν ἐπηρεαζόντων ὑμᾶς καὶ διωκόντων ὑμᾶς» (Ματθ. 5,44). Εμπιστευόμενος την εκκλησιαστική του ζωή στον Θεό, ο Χριστιανός πρέπει «όχι με λόγο ή γλώσσα, αλλά με πράξεις και αλήθεια» (Α´ Ιω. 3:18) να δείχνει αγάπη και καλοσύνη στους άλλους σε συνθήκες πλήρους έλλειψης από αυτές τις ιδιότητες. Σε δύσκολες ιστορικές περιόδους της εκκλησιαστικής ιστορίας, η χριστιανική αγάπη και καλοσύνη ως απάντηση σε κάθε μορφή κακού άλλαξαν τον κόσμο και ανύψωσαν την Εκκλησία σε νέα στάδια της άνθησής της. Επομένως, ακόμη και τώρα, ενδιαφερόμενος για το μέλλον της Εκκλησίας, ο καθένας από εμάς πρέπει να επικεντρωθεί όχι στη θορυβώδη αντιπαράθεση με ανθρώπους που είναι εχθρικοί απέναντί μας, αλλά στην αποτελεσματική μαρτυρία του Χριστού και της Εκκλησίας Του, αντανακλώντας στα λόγια και τις πράξεις μας τον ίδιο τον Θεό, ο οποίος είναι αγάπη.

Ο Κύριος, με τη χάρη Του, να ευλογήσει το ουκρανικό κράτος και τον λαό του με ζωή εν ειρήνη, προστατεύοντάς τον από κάθε εχθρό και αντίπαλο, γιατί μόνο σε Αυτόν αρμόζει «η εὐλογία καὶ ἡ τιμὴ καὶ ἡ δόξα καὶ τὸ κράτος εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων» (Αποκ. 5,13)».