Πάλι Τόμος δεν βοήθησε: γιατί ο «Ποροσένκο του Μαυροβουνίου» έχασε εκλογές

Ο Τζουκάνοβιτς, ο οποίος ανακοίνωσε τη δημιουργία "εθνικής εκκλησίας", ηττήθηκε στις εκλογές.

Τέλη Δεκεμβρίου 2019 το κοινοβούλιο του Μαυροβουνίου ψήφησε αντι-εκκλησιαστικό νόμο, σύμφωνα με τον οποίο η κανονική Μητρόπολη Μαυροβούνιου και Παραθαλασσίας της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας (ΣΟΕ) στερήθηκε της περιουσίας της και στην ουσία βρέθηκε εκτός νόμου. Τη θέση της θα έπρεπε να πάρει σχισματική Ορθόδοξη Εκκλησία του Μαυροβουνίου (MOC). Την παραμονή της ψηφοφορίας για αυτό το νομοσχέδιο, οι αρχές του Μαυροβουνίου πραγματοποίησαν ολόκληρη ειδική επιχείρηση: οι βουλευτές του Κοινοβουλίου του Μαυροβουνίου που αντιτάχθηκαν στο αντι-εκκλησιαστικό νομοσχέδιο συνελήφθησαν από την αστυνομία και δεν μπορούσαν να συμμετάσχουν στην ψηφοφορία. Όμως οι υπόλοιποι ψήφισαν ομόφωνα και ο νόμος υιοθετήθηκε. Ταυτόχρονα οι βουλευτές του Κοινοβουλίου απέρριψαν 117 (!) τροποποιήσεις στο νομοσχέδιο.

Ο αντι-εκκλησιαστικός νόμος του Μαυροβουνίου προβλέπει τη μεταφορά από τη ΣΟΕ στο κράτος (διαβάστε, στη σχισματική εκκλησία) σχεδόν όλης της εκκλησιαστικής περιουσίας, συμπεριλαμβανομένων των ναών, μοναστηριών κ.λπ. που χτίστηκαν ή μεταφέρθηκαν από το κράτος στην Εκκλησία πριν από την 1η Δεκεμβρίου 1918. Έτσι, περισσότερα από 600 ναοί και μοναστήρια θα πρέπει να κατασχεθούν από την ΣΟΕ, ενώ οι Ορθόδοξες κοινότητες είτε να γίνουν σχισματικές είτε να βρεθούν στο δρόμο.

Πορεία προς τον «Τόμο του Μαυροβουνίου»

Η αντι-εκκλησιαστική εκστρατεία στο Μαυροβούνιο ξεκίνησε την ενεργή της φάση το καλοκαίρι του 2019, όταν ο Πρόεδρος του Μαυροβουνίου Μίλο Τζουκάνοβιτς ανακοίνωσε ότι η ΣΟΕ είναι σαν τα πλοκάμια του «σερβικού κόσμου», ότι δουλεύει για ξένη χώρα και υπονομεύει την ανεξαρτησία του Μαυροβουνίου. Πλήρες αντίγραφο από τις δηλώσεις του πρώην Προέδρου της Ουκρανίας Πετρό Ποροσένκο.

Και όπως και ο πρώην ηγέτης της Ουκρανίας, ο Μ. Τζουκάνοβιτς είπε ότι θα ζητήσει αυτοκέφαλο από το Φανάρι για τους σχισματικούς του Μαυροβουνίου. Ενθαρρύνθηκε στην επιτυχία αυτού του έργου από τη συνέντευξη του πρώην έξαρχου της Κωνσταντινούπολης στην Ουκρανία, Αρχιεπισκόπου Παμφυλίας Δανιήλ (Ζελίνσκι), την οποία έδωσε στο πρακτορείο BBC στις 11 Ιανουαρίου 2019: «Υποστηρίζω τη θέση ότι κάθε έθνος που θέλει να έχει τη δική του Ορθόδοξη Εκκλησία θα πρέπει να έχει το δικαίωμα να την ιδρύσει και να ζητήσει την αναγνώρισή της από άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες. Συμπεριλαμβανομένης της πΓΔΜ και του Μαυροβουνίου», – είπε ο πρώην έξαρχος εκείνη την εποχή. Και παρόλο που ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος δήλωσε ότι δεν σκοπεύει να δώσει Τόμο στην Ορθόδοξη Εκκλησία του Μαυροβουνίου (σχισματική), αλλά μετά την παρέμβασή του στις εκκλησιαστικές υποθέσεις στην Ουκρανία, όλοι καταλαβαίνουν πολύ καλά πόσο κοστίζουν τέτοιες δηλώσεις «της Α. Θ. Παναγιότητος». Αυτό που δεν σχεδιάζει σήμερα ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος, μπορεί να εφαρμόσει αύριο και, όπως λέει ο λαός, με μια ματιά. Στην ουσία αυτά τα λόγια επιβεβαιώνονται από τον αρχηγό των σχισματικών του Μαυροβουνίου Ντέντεϊτς, ο οποίος τον Ιανουάριο του 2020 δήλωσε ότι η δομή του θα λάβει σύντομα τον Τόμο της.

Οι Μαυροβούνιοι υπερασπίζονται την Εκκλησία τους

Ακόμη πριν την έγκριση του αντι-εκκλησιαστικού νόμου στο Μαυροβούνιο, η χώρα κατακλύστηκε από μαζικές διαμαρτυρίες. Εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους, ενώ σε κάθε εκκλησία της ΣΟΕ δημιουργήθηκαν ειδικές επιτροπές για την προστασία των ιερών. Αιτήσεις προστασίας της Μητρόπολης του Μαυροβουνίου και Παραθαλασσίας της ΣΟΕ υπογράφηκαν από 2.500 εκπαιδευτικούς και 300 δικηγόρους του Μαυροβουνίου, καθώς και περισσότερους από εκατό αξιωματικούς και στρατιωτικούς.

Οι διαμαρτυρίες ενάντια στη δίωξη της ΣΟΕ συνεχιζόντουσαν μέχρι την έναρξη της καραντίνας του κοροναϊού. Δύο φορές την εβδομάδα οι Μαυροβούνιοι συγκεντρώνονταν για μαζικές λιτανείες για την υπεράσπιση της Εκκλησίας τους. Αυτές οι συγκεντρώσεις διακρίθηκαν από όλες τις άλλες διαμαρτυρίες σε όλες τις άλλες χώρες σε δύο σημεία.

Πρώτον, ήταν άνευ προηγουμένου μαζικές. Κάποιες μέρες, σε όλες τις πόλεις του Μαυροβουνίου, μέχρι 300 χιλιάδες άνθρωποι έβγαιναν στους δρόμους για να υπερασπιστούν της ΣΟΕ, και αυτός είναι σχεδόν ο μισός από το σύνολο του πληθυσμού του Μαυροβουνίου. Και δεύτερον, καμία πολιτική δύναμη δεν οργάνωνε, δεν συντόνιζε, δεν συμμετείχε σε αυτές τις διαμαρτυρίες και, κατά συνέπεια, δεν λάμβανε πολιτικά μερίσματα από αυτές. Οι διαμαρτυρίες ήταν ειρηνικές, έλαβαν χώρα αποκλειστικά για την υπεράσπιση της κανονικής ΣΟΕ και οι άνθρωποι που συμμετείχαν σε αυτές το έκαναν αποκλειστικά κατόπιν κλήσης της καρδιάς τους.

Ο Μακαριώτατος Ονούφριος και οι ιεράρχες της UOC, που επισκέφθηκαν το Μαυροβούνιο τον Φεβρουάριο του 2020, είχε ευκαιρία να το δουν προσωπικά.

Μετά την έναρξη της καραντίνας η ΣΟΕ συμμορφώθηκε με τις απαιτήσεις των αρχών και σταμάτησε τις μαζικές συγκεντρώσεις, αλλά μόλις χαλάρωσαν τα μέτρα οι διαδηλώσεις επαναλήφθηκαν, αυτή τη φορά σε συμμόρφωση με τα απαραίτητα αντι-επιδημιολογικά μέτρα. Ωστόσο, παρά την τήρηση αυτών των μέτρων εκ μέρους της ΣΟΕ, οι αρχές του Μαυροβουνίου στις 13 Μαΐου συνέλαβαν τον επίσκοπο Μπουντιμλιάν και Νικσιτς Ιωαννίκιο και μερικούς ιερείς της Σερβικής Εκκλησίας. Συνολικά 67 υποστηρικτές της Σερβικής Εκκλησίας τιμωρήθηκαν διοικητικά με το πρόσχημα ότι φέρεται ότι παραβίαζαν τα μέτρα καραντίνας, και ξεκίνησαν ποινικές υποθέσεις εναντίον 11, συμπεριλαμβανομένου του Μητροπολίτη Μαυροβουνίου και Παραθαλασσίας Αμφιλόχιου (Ράντοβιτς).

Αλλά αυτές οι διώξεις ενέτειναν μόνο τις λαϊκές διαμαρτυρίες ενάντια στην αντι-εκκλησιαστική πολιτική των αρχών. Η κυβέρνηση του Μαυροβουνίου και η ΣΟΕ προσπάθησαν αρκετές φορές να διαπραγματευτούν την κατάργηση του αντι-εκκλησιαστικού νόμου, αλλά δεν κατέληξαν σε τίποτε, παρά τις εκκλήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αυτές οι εκκλήσεις, για να πούμε την αλήθεια, δεν ήταν καθόλου αμερόληπτες. Η Ana Pisonero, εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είχε σαφή προτίμηση στις αρχές του Μαυροβουνίου: «Χαιρετίζουμε τις προσπάθειες της κυβέρνησης να βρει συμβιβασμό. Δυστυχώς, δεν βρέθηκε λύση σε αυτές τις συνομιλίες. Καλούμε και τις δύο πλευρές να συνεχίσουν τον διάλογο», είπε τον Ιούνιο του 2020. Όπως μπορείτε να δείτε, στα λόγια της ακούγεται έγκριση μόνο της κυβέρνησης του Μαυροβουνίου.

Λόγω της πεισματικής απροθυμίας των αρχών του Μαυροβουνίου να καταργήσουν τον αντι-εκκλησιαστικό νόμο που παραβιάζει τα δικαιώματα των πιστών της ΣΟΕ, το επισκοπείο της Μητρόπολης Μαυροβουνίου και Παραθαλασσίας αναγκάστηκε να δηλώσει ότι οι σημερινές αρχές του Μαυροβουνίου δυσφημήθηκαν με την αντι-εκκλησιαστική πολιτική τους και δεν μπορούν πλέον να απολαμβάνουν την εμπιστοσύνη του λαού. Την παραμονή των κοινοβουλευτικών εκλογών, που πραγματοποιήθηκαν στις 30 Αυγούστου, ο Μητροπολίτης Μαυροβουνίου και Παραθαλασσίας Αμφιλόχιος (Ράντοβιτς) έγραψε μήνυμα βίντεο και κάλεσε όλους τους πολίτες να πάνε στις κάλπες για να ψηφίσουν «την υπεράσπιση των ιερών του Θεού».

«Στην ηλικία των 82 ετών, για πρώτη φορά τώρα θα πάω στις κοινοβουλευτικές εκλογές - στις 30 Αυγούστου - και παροτρύνω όλους τους Μαυροβούνιους, τους κατοίκους του Μαυροβουνίου και όλους τους άλλους να ψηφίσουν την υπεράσπιση των ιερών του Θεού, τα οποία τώρα δέχονται επίθεση στο Μαυροβούνιο από εκείνους που δεν γνωρίζουν τι είναι ιερό. Ο Θεός να βάλει το χέρι Του αυτή η προστασία θα κερδίσει για το μέλλον όλων των κατοίκων του Μαυροβουνίου. Όλοι στις κάλπες για την υπεράσπιση των ιερών!» – είπε ο Μητροπολίτης Αμφιλόχιος.

Εξηγώντας τη θέση της Εκκλησίας στο ζήτημα των κοινοβουλευτικών εκλογών, ο Σεβασμιώτατος Αμφιλόχιος είπε: «Η Εκκλησία δεν έχει το δικό της κόμμα ή εκλογική λίστα. Η Εκκλησία δεν υποστηρίζει κανένα κόμμα και ως εκ τούτου αφήνει την πολιτική διαδικασία στους πολιτικούς».

Παρ’ όλα αυτά η Εκκλησία μπορεί να δίνει ηθική αξιολόγηση στις ενέργειες των αρχών, ειδικά αν στρέφονται τόσο σαφώς εναντίον της. Η Εκκλησία μπορεί να εστιάσει την προσοχή των ψηφοφόρων σε εκείνες τις ενέργειες των αρχών που θεωρεί απαράδεκτες και παροτρύνει τους πολίτες να κάνουν την κατάλληλη επιλογή. «Από την άλλη πλευρά επιτρέπεται να παροτρύνουμε τους πολίτες να προσεγγίσουν τις προσεχείς εκλογές χρησιμοποιώντας τα πολιτικά τους δικαιώματα. Επειδή ο αντισυνταγματικός νόμος παραβιάζει τα θρησκευτικά δικαιώματα και τις ελευθερίες των Χριστιανών και της Εκκλησίας, και αφού απορρίπτονται όλες οι προσευχές και τα αιτήματά μας για εναρμόνιση των ελάχιστων απαιτήσεών μας, εμείς, ως πολίτες αυτού του κράτους με πλήρες δικαιώματα, θεωρούμε νόμιμο να παροτρύνουμε τους πιστούς να μην ψηφίσουν πολιτικούς που προωθούν αντι-εκκλησιαστικούς νόμους», δήλωσε ο Μητροπολίτης Αμφιλόχιος.

Η κατάρρευση του διώκτη της Εκκλησίας

Οι εκλογές στο Μαυροβούνιο τώρα έχουν περάσει. Έδειξαν το χειρότερο αποτέλεσμα για το κυβερνών Δημοκρατικό Κόμμα των Σοσιαλιστών του Μαυροβουνίου, ο πραγματικός ηγέτης του οποίου είναι ο Πρόεδρος Μίλο Τζουκάνοβιτς. Ως αποτέλεσμα των εκλογών το κόμμα του κέρδισε το 35,06% των ψήφων, το οποίο ακόμη και σε συνασπισμό με άλλα εγγενές κόμματα: Σοσιαλδημοκράτες του Μαυροβουνίου, Βοσνιακό Κόμμα και «Αλβανική Λίστα», του επιτρέπει να υπολογίζει μόνο 37 έδρες από τις 81 στη Συνέλευση (Κοινοβούλιο). Δυνάμεις αντιπολίτευσης «Για το μέλλον του Μαυροβουνίου», «Ο κόσμος είναι το έθνος μας», «Ενωμένη Μεταρρυθμιστική Δράση» και το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα, έλαβαν 43 κοινοβουλευτικές θέσεις στις εκλογές, κερδίζοντας συνολικά 53,75%.

Οι ηγέτες των πολιτικών δυνάμεων «Για το μέλλον του Μαυροβουνίου», «Ο κόσμος είναι το έθνος μας» και «Ενωμένη Μεταρρυθμιστική Δράση» έχουν ήδη ανακοινώσει την ετοιμότητά τους να δημιουργήσουν το κυβερνώντα συνασπισμό και να σχηματίσουν κυβέρνηση. Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα ακόμα σκέφτεται, αλλά ακόμη και χωρίς τις 2 θέσεις του, οι σημερινές δυνάμεις της αντιπολίτευσης έχουν την πλειοψηφία στο κοινοβούλιο. Αυτά τα αποτελέσματα επέτρεψαν στον αρχηγό του αντιπολιτευόμενου συνασπισμού «Για το Μέλλον του Μαυροβουνίου» Ζντράβκο Κριβοκάπιτς να κηρύξει νίκη στις εκλογές. «Πολίτες του Μαυροβουνίου, σας ευχαριστώ για την υποστήριξή σας! Το 30χρονο καθεστώς κατέρρευσε», είπε στην εθνική τηλεόραση.

Πρώτη απόφαση του νέου κυβερνώντος συνασπισμού, σε περίπτωση σχηματισμού του, κάλεσε την κατάργηση του αντι-εκκλησιαστικού νόμου: «Το πρώτο βήμα, φυσικά, θα είναι η κατάργηση του νόμου για την ελευθερία της θρησκείας, στη συνέχεια η έγκριση του νόμου για τον εξαγνισμός και του νόμου για την προέλευση της περιουσίας, ο οποίος θα καθορίσει τη στάση απέναντι σε εκείνους που έφεραν το Μαυροβούνιο στην απελπισία, απόκτησαν ανείπωτα πλούτη και έκαναν τους υπόλοιπους πολίτες του Μαυροβουνίου ζητιάνους. Θα γίνει ειλικρινώς, δικαίως και θα είναι προειδοποίηση για όλους όσοι πάνε στην πολιτική, ότι η πολιτική δεν είναι η πιο κερδοφόρα δουλειά».

Φυσικά, οι εκλογές στο Μαυροβούνιο και τα αποτελέσματά τους δεν σημαίνουν ακόμη ότι θα αλλάξει η εξουσία σε αυτήν τη χώρα. Τα αποτελέσματα της ψηφοφορίας μπορεί να αμφισβητηθούν, μπορεί οι μεμονωμένοι βουλευτές να εξαγοραστούν ή απλά να εκφοβιστούν, να οργανωθεί ένα Μαϊντάν, νέες εκλογές κ.α.. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να προσπαθήσουν να μην εγκαταλείψουν την εξουσία εάν δεν το θέλουν πάρα πολύ. Αλλά το γεγονός θα παραμείνει για πάντα ένα γεγονός: η πολιτική δύναμη που κυβέρνησε στο Μαυροβούνιο για σχεδόν 30 χρόνια έχασε την εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων ακριβώς λόγω της αντιεκκλησιαστικής της πολιτικής. Εκπρόσωποι από ακριβώς απέναντι στρατόπεδα συμφωνούν στην παρούσα γνώμη.

Έτσι, ο πρόεδρος της Επιτροπής Διεθνών Υποθέσεων του Συμβουλίου Ομοσπονδίας, Κωνσταντίνος Κοσατσόφ, δήλωσε: «Η Εκκλησία, αν και είναι χωρισμένη από το κράτος, έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο σε αυτήν την προεκλογική εκστρατεία». Επίσης, η ουκρανική φιλοδυτική έκδοση «Καθρέφτης της εβδομάδας» δημοσίευσε αναλυτικό άρθρο στο οποίο είπε ότι ο κύριος λόγος της ήττας του κυβερνώντος κόμματος στο Μαυροβούνιο ήταν η θέση της Εκκλησίας: «Ο νόμος για την ελευθερία της θρησκείας έδιωξε πολλούς ψηφοφόρους από τους φιλοκυβερνητικούς υποψηφίους που επέλεξαν την εκκλησία μεταξύ «κόμμα ή εκκλησία».

***

Ο Μητροπολίτης Αμφιλόχιος μίλησε για τους παγκόσμιους λόγους της τρέχουσας ήττας του κυβερνώντος κόμματος στο Μαυροβούνιο ακόμα τον Ιούλιο του 2020. Είναι η εχθρότητα εναντίον του Θεού και της Εκκλησίας του. «Αυτοί που είναι τώρα στην εξουσία στο Μαυροβούνιο πρέπει επίσης να καταλάβουν ότι έχουν κηρύξει πόλεμο εναντίον του Θεού και όχι εναντίον του Αμφιλόχιου ή του λαού του Μαυροβουνίου. Κήρυξαν πόλεμο εναντίον του ζωντανού Θεού, και επομένως αυτός που πολεμά με τον Θεό χάνει την εικόνα και την ψυχή του, παραιτείται από όλους τους αληθινούς ηγέτες που κυβέρνησαν σ’ αυτήν την περιοχή από την εποχή του Αυτοκράτορα Κωνσταντίνου έως την εποχή του Βασιλιά Νικολάου Πετρόβιτς», δήλωσε ο Μητροπολίτης Αμφιλόχιος.

Και σε αυτό το πλαίσιο δεν μπορούμε παρά να κάνουμε παραλληλισμό με τα γεγονότα της Ουκρανίας. Ο Πετρό Ποροσένκο, έχοντας οργανώσει νέα «εκκλησία» από δύο σχισματικές δομές και έχοντας οργανώσει τη δίωξη της UOC, όπως και ο Τζουκάνοβιτς, «κήρυξε πόλεμο κατά του ζωντανού Θεού». Ο Ποροσένκο υπέστη πολιτικό φιάσκο. Έχασε και ο Τζουκάνοβιτς

Οι κοινοβουλευτικές εκλογές στο Μαυροβούνιο το 2020, όπως και οι προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές στην Ουκρανία το 2019, απέδειξαν σαφώς ότι η εχθρότητα προς την Εκκλησία οδηγεί στο γεγονός ότι οι απλοί άνθρωποι απομακρύνονται από τέτοιους πολιτικούς και τους αρνούνται την υποστήριξη στις εκλογές. Ως αποτέλεσμα, χάνουν τη δύναμή τους. Όμως η εχθρότητα ενάντια στην Εκκλησία οδηγεί όχι μόνο στην ήττα των εκλογών και στην απώλεια εξουσίας. Αυτό οδηγεί σε πολύ πιο τρομερές συνέπειες: ήττα στον αγώνα για την αθάνατη ψυχή και απώλεια ελπίδας για σωτηρία.