Είναι ο Ζελένσκι ο νέος δημιουργός «ενιαίας τοπικής» Εκκλησίας;

Ο Ζελένσκι αποφάσισε να ακολουθήσει τα βήματα του Ποροσένκο και να δημιουργήσει «ενιαία τοπική» Εκκλησία; Φωτογραφία: ΕΟΔ

Οι αρχές στην Ουκρανία αποφάσισαν για άλλη μια φορά να δημιουργήσουν «ενιαία τοπική» Εκκλησία. Μετά τους Γιούσενκο και Ποροσένκο, ο Ζελένσκι ανακοίνωσε παρόμοιες φιλοδοξίες. Ο σύμβουλος του επικεφαλής του γραφείου του προέδρου Μιχάιλο Ποντολιάκ εξέδωσε ένα ολόκληρο πρόγραμμα στο οποίο μίλησε για τα σχέδια του κράτους στον τομέα της εκκλησίας. Δεδομένου ότι ο Ποντολιάκ είναι ουσιαστικά ο ομιλητής πλήρους απασχόλησης της κυβέρνησης, μπορεί να θεωρηθεί ότι εκφράζει την επίσημη θέση της.

Θέση πρώτη: μόνο μία, σωστή, ορθόδοξη ομολογία θα παραμείνει στην Ουκρανία
Μιχάιλο Ποντόλιακ: «Θα ολοκληρώσουμε την εποχή των δυο εκκλησιών. Δεν θα έχουμε δύο εκκλησίες. Θα έχουμε μια ενιαία τοπική Ορθόδοξη Εκκλησία».

Στον πυρήνα της, η ιδέα είναι σωστή. Μπορεί όμως να εκφραστεί από κληρικούς ή πιστούς της Εκκλησίας, αλλά όχι από το κράτος. Το να αφήνεις ένα δόγμα είναι σαν να καταστρέφεις ένα άλλο. Και αυτό είναι διάκριση και ανομία. Το Σύνταγμα της Ουκρανίας αναφέρει σαφώς ότι η Εκκλησία χωρίζεται από το κράτος, επιπλέον, παραθέτουμε: «καμία θρησκεία δεν μπορεί να αναγνωριστεί από το κράτος ως υποχρεωτική». Και η καταστροφή των άλλων θρησκειών υπέρ κάποιας είναι ακριβώς η επιβολή μιας υποχρεωτικής θρησκείας. Ως εκ τούτου, οι προθέσεις των αρχών σχετικά με την «ενιαία τοπική» έρχονται σε άμεση αντίθεση με το Σύνταγμα και ως εκ τούτου είναι παράνομες.

Θέση δεύτερη: Η UOC είναι η Εχθρική Εκκλησία
Μιχαίλο Ποντολιάκ: «Υπάρχει μια ουκρανική εκκλησία, έτσι είναι, τελεία. Και υπάρχει ένα ινστιτούτο προπαγάνδας, με οποιοδήποτε όνομα, στην προκειμένη περίπτωση η UOC, η οποία εργάζεται για τις αξίες, τονίζω, τις αξίες μιας άλλης χώρας».

Πώς θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ότι στον εικοστό πρώτο αιώνα ένας εκπρόσωπος των αρχών θα μπορούσε τόσο φανερά να πει ψέματα για την Εκκλησία; Να εμπλακεί σε υποκίνηση θρησκευτικού μίσους; Ποιες δηλώσεις, αποφάσεις ή έγγραφα της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Ουκρανίας θα προωθούσαν τις αξίες μιας άλλης χώρας; Όχι. Και ο ίδιος ο Ποντολιάκ το γνωρίζει καλά αυτό.

Θέση τρίτη: οι υπηρεσίες πρέπει να είναι μόνο στην κρατική γλώσσα
Μιχάιλο Ποντολιάκ: «Η Λαύρα των σπηλαίων του Κιέβου πρέπει να είναι ουκρανική στο σύνολό της. Οι Θείες Λειτουργίες πρέπει να τελούνται στην ουκρανική γλώσσα μας. Αυτά είναι βασικά, θεμελιώδη στοιχεία».

Είναι τόσο άγριο που είναι ακόμη περίεργο και να σχολιάζουμε. Θα πουν οι αρχές στους πιστούς σε ποια γλώσσα να προσευχηθούν; Σοβαρά; Δηλαδή, για περισσότερα από χίλια χρόνια στη γη μας προσεύχονταν στη «λάθος», εκκλησιαστική σλαβική γλώσσα, και τώρα θα ξεκινήσουν - στη «σωστή», ουκρανική; Λοιπόν, μάλλον, όλοι πρέπει να προσεύχονται στην κρατική γλώσσα, και όχι μόνο οι Ορθόδοξοι; Για παράδειγμα, Ουκρανοί Εβραίοι ή Μουσουλμάνοι. Θα ακούσουμε τα ίδια αιτήματα από τις αρχές για αυτούς;

Θέση τέταρτη: η UOC είναι η ROC και οι πιστοί της υποστηρίζουν τον εχθρό
Μιχάιλο Ποντολιάκ: «Η ρωσική εκκλησία πρέπει να ονομάζεται ρωσική. Εάν κατά τη διάρκεια του πολέμου πάτε στη ρωσική εκκλησία, τονίζω, όχι στην UOC-MP, αλλά στη ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, τότε πρέπει να πείτε στον εαυτό σας αν είστε έτοιμοι να υποστηρίξετε τον στρατό μιας άλλης χώρας που σκοτώνει και βιάζει τα παιδιά σας».

Η UOC έχει ήδη κουραστεί να επαναλαμβάνει ότι έχει ένα εντελώς ανεξάρτητο καθεστώς, αλλά τώρα απολύτως όλοι οι εκπρόσωποι των αρχών, για να μην αναφέρουμε τα μέσα ενημέρωσης, το αποκαλούν πεισματικά Πατριαρχείο Μόσχας ή Ρωσική Εκκλησία.

Και όλοι καταλαβαίνουν πολύ καλά ότι αυτό γίνεται σκόπιμα για να συνδεθεί η Εκκλησία με τον εχθρό, να δυσφημιστεί όσο το δυνατόν περισσότερο στα μάτια του λαού και στη συνέχεια να καταστραφεί.

Και μπορεί κανείς να διαφωνεί με τις ώρες με τον ομιλητή του Γραφείου του Προέδρου και να πεί ότι σήμερα η UOC δεν έχει καμία σχέση με τη Ρωσική Εκκλησία. Αλλά είναι καλύτερο να ακούσετε τον ίδιο τον Ποντολιάκ, πριν από μερικούς μήνες.

Μιχάιλο Ποντολιάκ: «Υπάρχει η Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία, φυσικά, δέχτηκε τη ρωσική επιθετικότητα, αλλά όσον αφορά τις ομολογίες που υπάρχουν στην Ουκρανία, αυτές είναι κάπως διαφορετικές θρησκείες, συμπεριλαμβανομένης της UOC. Πήρε μια διαφορετική θέση και είναι πολύς κόσμος που ακούει ιερείς κ.λ.π. Οι άνθρωποι θα πάρουν όλες τις αποφάσεις και νομίζω ότι τις έχουν ήδη πάρει. Συγκεκριμένα, η UOC έχει λάβει όλες τις αποφάσεις που θα ωφελήσουν μόνο την Ουκρανία».

Αποδεικνύεται ότι μέχρι πρόσφατα, η UOC στο στόμα των αρχών ήταν εντελώς άσχετη με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία αντιτάχθηκε στον πόλεμο. Και αυτό δεν ισχύει μόνο για το Ποντολιάκ.

Ας ακούσουμε τον υπουργό Πολιτισμού Τκαστένκο. Τον Σεπτέμβριο του 2022, δήλωσε ότι δεν υπάρχει εκκλησία της Μόσχας στην Ουκρανία: «Δεν γνωρίζω τους εκπροσώπους της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας στην Ουκρανία, υπάρχει η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία, η οποία στην τελευταία Σύνοδο διαχωρίστηκε από τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία».

Λίγους μήνες αργότερα, ο Τκαστένκο αποκαλεί ήδη την UOC ως Πατριαρχείο Μόσχας: «Οι ιερείς της UOC-MP είναι ακριβώς εκείνοι που συμβάλλουν στη διάδοση των ρωσικών αφηγήσεων κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία».

Χθες, οι ηγέτες της χώρας προειδοποίησαν για τον κίνδυνο εσωτερικής διάσπασης της κοινωνίας λόγω του εκκλησιαστικού ζητήματος. Ο επικεφαλής του Γραφείου του Προέδρου, Αντρίι Γιερμάκ, έγραψε τον Μάρτιο ότι «χρήσιμοι ηλίθιοι» διέλυαν την ιδέα μιας θρησκευτικής σύγκρουσης στην κοινωνία λόγω της παρουσίας μιας «ρωσικής εκκλησίας» στην Ουκρανία.

Ο Ποντολιάκ είπε το ίδιο πράγμα: «Θα ήθελα να ζητήσω από τους ανθρώπους να μην κάνουν εικασίες σχετικά με αυτό (την απαγόρευση της UOC - Ed.), επειδή μπορούμε να έχουμε μια εσωτερική σύγκρουση. Και σήμερα η ενότητα που επέδειξε η Ουκρανία σε ολόκληρο τον κόσμο είναι πολύ πιο βασισμένη σε αρχές και σημαντική για εμάς».

Τα ίδια λόγια ειπώθηκαν στα τέλη Απριλίου από τον πρόεδρο του κοινοβουλίου Ρουσλάν Στεφανστούκ στο πλαίσιο των νομοσχεδίων κατά της UOC: «Κατά τη διάρκεια του πολέμου, δεν έχουμε το δικαίωμα να υιοθετήσουμε έναν μόνο νόμο που διχάζει την ουκρανική κοινωνία».

Προφανώς, τώρα είναι ακριβώς η ώρα να διχάσουμε την κοινωνία.

Ρουσλάν Στεφανστούκ (Ιανουάριος 2023): «Σήμερα, τόσο η κοινωνία όσο και όλοι μας είμαστε έτοιμοι για ριζοσπαστικές λύσεις. Το Υπουργικό Συμβούλιο έχει επιφορτιστεί στο εγγύς μέλλον να αναπτύξει ένα νομοσχέδιο, το οποίο, είμαι βέβαιος, θα εγκριθεί ομόφωνα στη Βερχόβνα Ράντα της Ουκρανίας. Τι πρέπει να κάνουμε στη συνέχεια με οποιαδήποτε θρησκευτική οργάνωση που αποτελεί εθνική απειλή για την ασφάλεια της Ουκρανίας;»

Η ΕΟΔ έγραψε πολλά για το τι βρήκε η SBU στους ναούς και τα μοναστήρια της UOC. Πρόκειται για παιδικές βίβλους και βιβλία προσευχής, λειτουργικές απαιτήσεις που εκδόθηκαν στη Μόσχα τη δεκαετία του '70, πορτρέτα και βιβλία του Πατριάρχη Κυρίλλου, λειτουργικές οδηγίες και άλλο παρόμοιο υλικό. Δηλαδή, δεν υπάρχει απειλή για την ασφάλεια από την UOC και δεν μπορεί να υπάρξει. Και οι αναζητήσεις της SBU δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια εκστρατεία υψηλού προφίλ στα μέσα ενημέρωσης που οργανώνεται από τις αρχές για να δυσφημίσουν την Εκκλησία. Και όλα αυτά παρά το γεγονός ότι η Εκκλησία καταδίκασε επίσημα την εισβολή στη Ρωσική Ομοσπονδία και κατά τη διάρκεια του πολέμου έστειλε τις Ένοπλες Δυνάμεις της Ουκρανίας και περισσότερο από ένα εκατομμύριο τόνους ανθρωπιστικής βοήθειας.

Τώρα υπάρχει ένας πραγματικός πόλεμος εναντίον της UOC. Η Άνω Λαύρα της αφαιρέθηκε και υπόσχονται να την διώξουν και από την Κάτω. Η ίδια συζήτηση γίνεται και για τη Λαύρα του Ποτσάγιεφ. Το Συνταγματικό Δικαστήριο ξεμπλόκαρε τον νόμο του Ποροσένκο για τη μετονομασία της UOC. Ορισμένοι επίσκοποι στερήθηκαν την υπηκοότητα, εναντίον άλλων ο Ζελένσκι επέβαλε κυρώσεις. Τώρα οι αρχές υπόσχονται να καταστρέψουν εντελώς την Εκκλησία, έτσι ώστε να παραμείνει μόνο η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας. Σύμφωνα με τα λόγια του Γιερμάκ, χρήσιμοι ηλίθιοι στα συμφέροντα της Ρωσίας διασκορπίζουν την ιδέα της θρησκευτικής σύγκρουσης και της εσωτερικής διαίρεσης της κοινωνίας.

Αλλά αν γνωρίζουμε ότι η UOC δεν αποτελεί απειλή για την κοινωνία, γιατί γίνονται όλα αυτά;

Υπενθυμίζουμε ότι η δραστηριότητα του Ποροσένκο στην οργάνωση μιας «ενιαίας τοπικής» Εκκλησίας ξεκίνησε ακριβώς ένα χρόνο πριν από τις προεδρικές εκλογές του 2019. Συμπτωματικά, ένα χρόνο πριν από τις εκλογές του 2024, ένας άλλος πρόεδρος, ο Ζελένσκι, ανησυχούσε για την ίδια ιδέα – να γίνει ο πνευματικός πατέρας του έθνους. Θα λειτουργήσει όμως; Τώρα οι υποστηρικτές του Ποροσένκο, παρά το έργο του Ζελένσκι εναντίον της Εκκλησίας, εξακολουθούν να τον θεωρούν τον πατέρα του έθνους.

Γκολοβάνοφ: «Οι υποστηρικτές του πέμπτου προέδρου Ποροσένκο διαδίδουν τώρα απόψεις στα κοινωνικά δίκτυα ότι δεν πρέπει να ξεχνάμε ποιος έφερε τον Τόμο. Και ότι ο πρόεδρος Ζελένσκι σέρνει το πρόγραμμα «στρατός-γλώσσα-πίστη». Αυτό, ο Ποροσένκο το καθιέρωσε και ο Ζελένσκι απολαμβάνει μόνο αυτά τα οφέλη».

Ο Ποντολιάκ προσπαθεί να απαντήσει ότι, λένε, δεν έχει σημασία τι έκανε ο Ποροσένκο εκεί, οι ενέργειες του Ζελένσκι είναι σημαντικές, αλλά δεν φαίνεται πειστικές. Για το εκλογικό σώμα του Ποροσένκο, που τώρα προσπαθεί να δελεάσει ο Ζελένσκι, εξακολουθεί να είναι μόνο ένας αξιολύπητος μιμητής. Ο ήρωας για αυτούς είναι ο πρώην πρόεδρος. Και όχι μόνο για αυτούς.

Στις 7 Ιανουαρίου, την επέτειο του Τόμου, ο Ποροσένκο πήγε να γιορτάσει στο Φανάρι, στον Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο. Εκείνος αποκάλεσε τον πρόεδρο (!), φίλο του και υπενθύμισε τη συμβολή του Ποροσένκο στη δημιουργία της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ουκρανίας. Με άλλα λόγια, το Φανάρι παρακολουθεί ευνοϊκά τις προσπάθειες του Ζελένσκι να καταστρέψει την UOC, αλλά ο «φίλος» και ο «πρόεδρος» εξακολουθεί να είναι ο Ποροσένκο.

Ως εκ τούτου, η σημερινή κυβέρνηση μπορεί να χτίσει την εκστρατεία της πάνω στα συνθήματα του Ποροσένκο, αλλά δεν θα γίνει δεκτός με κανένα τρόπο το εκλογικό σώμα του Ποροσένκο. Ένα αντίγραφο είναι πάντα χειρότερο από το πρωτότυπο. Όσο για τις προθέσεις καταστροφής της Ουκρανικής Ορθοδόξου Εκκλησίας, είναι γελοίες και αφελείς. Τέτοιες προσπάθειες έχουν γίνει πολλές φορές στην ιστορία. Η τελευταία ήταν μόλις πριν από μερικές δεκαετίες, υπό την Σοβιετική Ένωση. Εάν η Ουκρανία είναι χριστιανική χώρα, πρέπει να θυμάται τα λόγια του Χριστού: «θα οικοδομήσω την εκκλησία μου, και δε θα την κατανικήσουν οι δυνάμεις του άδη». Οι μπολσεβίκοι δεν άκουσαν αυτά τα λόγια – και εξαφανίστηκαν. Δεν αξίζει να επαναλάβει κανείς το λάθος τους.