გაეროს ანგარიში: ხელისუფლებას არ შეუწყვეტია ზეწოლა უმე-ზე

გაერო. ფოტო: ukraine.un.org

ძალაუფლების ზეწოლა უკრაინის მართლმადიდებლურ ეკლესიაზე გრძელდება, როგორც ირკვევა გაეროს ადამიანის უფლებათა უმაღლესი კომისრის ოფისის (OHCHR) ანგარიშიდან 2024 წლის 1 ივნისიდან 31 აგვისტომდე პერიოდში. ანგარიშში მოყვანილია სასამართლო გადაწყვეტილებებისა და უმე-ის სასულიერო პირების დაპატიმრების არაერთი შემთხვევა, რაც ადამიანის უფლებათა საერთაშორისო წრეებში შეშფოთებას იწვევს. კერძოდ, მოხსენებაში დოკუმენტირებულია უმე-ის მორწმუნეთა უფლებების დარღვევის შემდეგი შემთხვევები:

უმე-ის-ის საქმიანობის აკრძალვები

გაეროს ადამიანის უფლებათა უმაღლესი კომისრის ოფისმა დააფიქსირა ლვოვის რაიონული ადმინისტრაციული სასამართლოს ქმედებები, რომელმაც 2024 წლის 17 ივნისს დაამტკიცა დროჰობიჩის საქალაქო საბჭოს გადაწყვეტილება ეროვნული უსაფრთხოების მიზეზების გამო UOC-ის საქმიანობის აკრძალვის შესახებ. თუმცა, როგორც გაერომ აღნიშნა, სასამართლომ არ განუმარტა „როგორ ჩაითვალა აკრძალვა საჭიროდ და პროპორციულად საზოგადოებრივი უსაფრთხოების ან წესრიგის დასაცავად“. უფრო მეტიც, 2022 წლის თებერვლიდან მოყოლებული, სულ მცირე, შვიდი მსგავსი სასამართლო გადაწყვეტილება იქნა მიღებული, საიდანაც ხუთი გახდა საბოლოო.

დაპატიმრებები და ზეწოლა სასულიერო პირებზე

2024 წლის 22 ივნისს, ტულჩინისა და ბრატსლავის მიტროპოლიტი იონათანი (ელეცკიხ) გაათავისუფლეს რუსეთთან პატიმართა გაცვლის ფარგლებში, მიუხედავად იმისა, რომ ერთი დღით ადრე ვინიცას სააპელაციო სასამართლომ მას 5 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯა „შეიარაღებული კონფლიქტის გამართლებისთვის’’. როგორც მოხსენებაშია აღნიშნული, უმე-ის სასულიერო პირებზე „ზეწოლა განხორციელდა, რომ ეღიარებინათ დანაშაული და დათანხმებულიყვნენ რუსეთის ფედერაციასთან გაცვლაზე“.

მიტროპოლიტი არსენი და სხვა საქმეები

მიტროპოლიტ არსენს, რომელიც 114 დღეა წინასწარ პატიმრობაში იმყოფება, დაკავების ვადა 13 ოქტომბრამდე გაუხანგრძლივეს. მის წინააღმდეგ აღძრულია სისხლის სამართლის საქმე „უკრაინის შეიარაღებული ძალების მოძრაობის შესახებ ინფორმაციის გავრცელების“ მუხლით, რაც შესაძლოა რვა წლით თავისუფლების აღკვეთით დასრულდეს.

N3894-IX კანონის მიღება

2024 წლის 20 აგვისტოს უკრაინის უმაღლესმა რადამ მიიღო კანონი, რომელიც კრძალავს რუსეთის მართლმადიდებლური ეკლესიისა და მასთან დაკავშირებული სხვა რელიგიური ორგანიზაციების საქმიანობას. კანონი ასევე კრძალავს ნებისმიერ რელიგიურ გაერთიანებას, რომელიც შეიძლება გამოყენებულ იქნას „რუსული სამყაროს იდეოლოგიის პროპაგანდაში“. ეს იწვევს გაეროს ადამიანის უფლებათა უმაღლესი კომისრის ოფისის შეშფოთებას, რადგან საერთაშორისო სტანდარტები არ აღიარებს ეროვნულ უსაფრთხოებას რელიგიის თავისუფლების შეზღუდვის საფუძვლად.

როგორც მჟკ იტყობინება, გაერომ განაცხადა, რომ „უკრაინის მართლმადიდებლური ეკლესიის სასულიერო პირები და მრევლი კვლავაც დაშინების ქვეშ იმყოფებოდნენ“. 2024 წლის 26 მარტს გაეროს უკრაინის ვებსაიტზე გამოქვეყნდა გაეროს ადამიანის უფლებათა უმაღლესი კომისრის ოფისის ანგარიში „უკრაინაში ადამიანის უფლებების მდგომარეობის შესახებ“ ბოლო სამი თვის განმავლობაში.