მართლმადიდებელი ეკლესია ქრისტეს ბრწყინვალე აღდგომას აღნიშნავს

ქრისტეს აღდგომა. ფოტო: stsl.ru

2024 წლის 5 მაისს მართლმადიდებელი ეკლესია აღნიშნავს მთელი საეკლესიო წლის მთავარ დღესასწაულს, მართლმადიდებლური კალენდრის სემანტიკურ ცენტრს, ქრისტეს აღდგომის დღესასწაულს.

აღდგომა მოძრავი დღესასწაულია, მისი თარიღი წლიდან წლამდე იცვლება და მთვარე-მზის კალენდარზეა დამოკიდებული.

დღესასწაული არ მიეკუთვნება თორმეტ დიდ დღესასწაულს, მაგრამ დგას, თითქოს, მათ წრეზე მაღლა, რადგან მისი მნიშვნელობა მართლაც უნიკალურია.

აღდგომას ვიხსენებთ ოთხივე მახარებლის - მათეს, მარკოზის, ლუკასა და იოანეს მიერ აღწერილი მოვლენები ახალ აღთქმაში. ოთხი სახარება მოგვითხრობს წმინდა კვირის დღეებზე და ქრისტეს აღდგომაზე.

წმინდა კვირის პარასკევს - წმინდა, ანუ დიდ პარასკევს - მაცხოვარი ჯვარს აცვეს. მოწაფეებმა ის დაასვენეს გროტოში - გამოქვაბულში, რომელიც მდებარეობდა გოლგოთის გვერდით, იმ მთასთან, სადაც აღსრულდა სიკვდილით დასჯა - ჯვარცმა.

შაბათ-კვირის ღამეს, ანუ ებრაული პასექის წინა დღეს, მარიამ მაგდალინელი და სხვა ქალები გამოქვაბულში მივიდნენ, რათა  აღსრულებული ქრისტეს სხეულისთვის ნელსაცხებელი ეცხოთ. ეკლესიაში ამ ქალებს, ჩვეულებრივ, მენელსაცხებლე დედებს უწოდებენ.

უფლისადმი ერთგულმა მოწაფეებმა აღმოაჩინეს, რომ ქვა, რომელიც მღვიმის შესასვლელს ფარავდა, გადაგორებული იყო და საფლავი ცარიელი იყო. ორი ანგელოზი გამოეცხადა მათ და გამოუცხადა ქრისტეს აღდგომა: ,, ამის გამო საგონებელში ჩავარდნილთ, აჰა, წარმოუდგათ მოელვარე სამოსით მოსილი ორი კაცი.  რაკი ისინი შეშინებულნი იყვნენ და თავჩაქინდრულნი ჩაშტერებოდნენ მიწას, უთხრეს მათ: რად ეძებთ ცოცხალს მკვდრებში? (ლუკა 24:4-5).

ქრისტეს აღდგომა არის მთელი ქრისტიანობის სემანტიკური ცენტრი. პავლე მოციქული კორინთელთა მიმართ პირველ ეპისტოლეში წერდა: „თუ მკვდრეთით აღდგომა არ არის, მაშინ არც ქრისტე აღმდგარა, ხოლო თუ ქრისტე არ აღმდგარა, ფუჭია ჩვენი ქადაგება და ფუჭია თქვენი რწმენაც, მაშინ ჩვენ ცრუმოწმენი ვყოფილვართ ღვთის მიმართ, რადგანაც ვმოწმობთ, რომ მან აღადგინა ქრისტე, რომელიც არ აღუდგენია, თუკი მართლა არ აღდგებიან მკვდრები. “ (1 კორ. 13,14,15,).

სიტყვა "აღდგომა" სიტყვასიტყვით ითარგმნება როგორც "მიახლოება, გადასვლა, ხსნა". ებრაულად, პასექი: פסח (პესაḥ). ბერძნულად: πάσχα. ლათინურად: Pascha.

ქრისტეს აღდგომის დღესასწაულმა მიიღო სახელი "აღდგომა" ებრაული პასექის დღესასწაულიდან. ებრაელებში პასექი ეძღვნება ისრაელიანთა ეგვიპტიდან გამოსვლას და მონობისგან განთავისუფლებას. ეს მოვლენები აღწერილია ძველ აღთქმაში.

რატომ მიიღეს ქრისტიანებმა ებრაული დღესასწაულის სახელი? ფაქტია, რომ წმინდა კვირის მოვლენები - იუდას ღალატი, ქრისტეს შეპყრობა, ქრისტეს ვნებანი და ჯვარცმა - მოხდა ებრაული პასექის წინა დღეს. ხოლო ქრისტეს აღდგომა  აღდგომის ღამეს.

როგორც ადრე მჟკ წერდა, 2024 წლის 4 მაისს, კიევის დროით 14:14 საათზე, ქრისტეს აღდგომის ეკლესიაში იერუსალიმის წმიდა სამარხზე წმინდა ცეცხლი გადმოვიდა.