ალექსანდრიის იერარქმა შესთავაზა "უკრაინის პრობლემის" გადაჭრის გეგმა

ზიმბაბვეს მიტროპოლიტი სერაფიმე. ფოტო: Википедия

ალექსანდრიის ეკლესიის ეპისკოპოსმა, ზიმბაბვეს მიტროპოლიტმა სერაფიმემ (კიკოტისმა) მჟკ-ის რედაქციას წერილი გაუგზავნა სათაურით "უკრაინის საკითხის კანონიკური გზით გადაწყვეტის წინადადება ". აქ არის ტექსტი საეკლესიო უკრაინის შესახებ.

                                                              „შეუძლებელი კაცთაგან შესაძლებელ არს ღმრთისა მიერ.“ (ლუკა 18:27).

დიდ პრობლემებს, რომლებსაც ჩვენი ეკლესია აწყდებოდა ისტორიულ გზაზე, იგი აგვარებდა თავის ერთობლიობით, ყოველთვის ხაზს უსვამდა სულიწმიდის მიერ განმანათლებლობის პრიორიტეტს: „განვადიდოთ ღირსეულად სულიწმიდა“ (მოციქულთა 15:28). მეორე დამახასიათებელი ფაქტორია ის, რომ გაბატონებული ხმა ეკუთვნის ეკლესიის ეპისკოპოსთა უმრავლესობას: „ხმა უმრავლესობისა“ (პირველი მსოფლიო კრების მე-3 კანონი).

ყველა ადგილობრივი ეკლესიის მთავარეპისკოპოსთან ერთად საკითხის განხილვისას, მათ შორის  კალისტო ვერე დიოკლეას მადლმოსილი მიტროპოლიტები (საპატრიარქო), მონტენეგროს ამფილოჰი რადოვიჩი (სერბეთის საპატრიარქო), ასევე ჩვენი მოძღვარი, ალბანეთის უნეტარესი არქიეპისკოპოსი ანასტასი და ჩემი სულიერი მამა კიკოსა და ტილირიას მიტროპოლიტი ნიკიფორე და სხვა გამოჩენილი თანამედროვე მართლმადიდებლური იერარქები და ღვთისმეტყველები, ჩემი წინადადება უკრაინის საკითხის კანონიკური გადაწყვეტის შესახებ, რომელსაც შეიძლება მხარი დაუჭიროს ადგილობრივი მართლმადიდებლური ეკლესიების უმეტესობამ და შესაძლოა ყველა მათგანმა, შემდეგია:

პირველ რიგში, კიევისა და სრულიად რუსეთის ყოფილი მიტროპოლიტის, ფილარეტის სრული აღდგენა, რომელსაც ეს თანამდებობა ეკავა 26 წლის განმავლობაში (1966-1992) მოსკოვის საპატრიარქოს იურისდიქციის ქვეშ, თანამდებობიდან 1992 წელს გადააყენეს და 1997 წელს ანათემას გადასცეს. როდესაც საქმე ეხება ადამიანს, რომელიც არ არის ერეტიკოსი, მაგრამ სქიზმაშია, ეკლესია ყოველთვის დადებითად იყო განწყობილი, შეენარჩუნებინა ერთიანობა თავისი საბჭოს გადაწყვეტილებით. დღეს კიევის ყოფილი მიტროპოლიტი 94 წლისაა და ის კონსტანტინოპოლის საპატრიარქომ 2018 წელს უკვე აღადგინა.

მეორე, კიევის ყოფილი მიტროპოლიტის ფილარეტის აღდგენით, მოგვარდება ათი ადგილობრივი მართლმადიდებლური ეკლესიის პოზიცია უკრაინის მართლმადიდებელი ეკლესიის ნეტარი წინამძღვრის ეპიფანეს ხელდასხმის კანონიერების საკითხზე, რომელიც დაამტკიცა კონსტანტინოპოლის საპატრიარქომ 2018 წელს და შემდეგ მხარი დაუჭირეს ეკლესიების წინამძღვრებმა, პირველ რიგში, საბერძნეთმა, შემდეგ კი კვიპროსმა და ალექსანდრიის საპატრიარქომ. ამ ოთხი ეკლესიის ეპისკოპოსები და სამწყსო არ ეთანხმებიან არსებულ ავტოკეფალიას, რაც იწვევს ამ ეკლესიების ერთიანობის პრობლემებს და სხვა ეკლესიების ლეგალურ იურისდიქციებში არალეგიტიმურ შეჭრასაც კი (მაგალითად, რუსეთის შეჭრა აფრიკაში).

მესამე, უკრაინის მართლმადიდებელი ეკლესიის წინამძღვარი მისი უნეტარესი, მიტროპოლიტი ონუფრი, რომელიც ხელმძღვანელობს უკრაინაში მართლმადიდებელთა უმრავლესობას და ათი ადგილობრივი მართლმადიდებლური ეკლესიის მოვალეობის შემსრულებლად არის აღიარებული, უკრაინის პრობლემის გადაჭრასა და უკრაინაში მართლმადიდებელთა ერთობის უზრუნველსაყოფად უნდა იყოს სათავეში.

მეოთხე, ყველა ადგილობრივი მართლმადიდებელი ეკლესია აღიარებს უკრაინელების ავტოკეფალიის უფლებას. უკრაინა მეორე ყველაზე დასახლებული ქვეყანაა მართლმადიდებლურ სახელმწიფოებს შორის (ორმოც მილიონზე მეტი ადამიანი).

მეხუთე, თავმდაბლობითა და სიყვარულით მართლმადიდებლური ეკლესიების თვალსაჩინო ერთიანობის აღსადგენად და არსებული შეუსაბამობის დასაძლევად აუცილებელია უკრაინის ავტოკეფალური სტატუსის დასარეგულირებლად წმინდა და დიდი კრების მოწვევა, რომელსაც ყველა ადგილობრივი მართლმადიდებელი ეკლესია დაუჭერს მხარს.

მეექვსე, ჩვენი ლოცვით აუცილებელია კონსტანტინოპოლსა და მოსკოვს შორის შეთანხმებისა და დიალოგის მიღწევა, რათა მომზადდეს წმინდა და დიდი კრება ადგილობრივი მართლმადიდებლური ეკლესიების ერთიანობისა და უკრაინის მართლმადიდებელი ეკლესიისთვის ავტოკეფალიის კანონიკური მინიჭების საკითხზე.

მეშვიდე, ღვთის შიშითა და თავმდაბლობით, ჩვენი ლოცვით, აუცილებელია მივიღოთ წინასწარი წინადადებები, რასაც საბოლოოდ გადაწყვეტს წმინდა და დიდი კრება.

წინასწარი წინადადების ძირითადი დებულებები ნათელი იქნება შემდეგ პუნქტებზე:

1. დაარწმუნოს მოსკოვის საპატრიარქო კიევისა და სრულიად უკრაინის ეპისკოპოსის ფილარეტის აღდგენის აუცილებლობაში, რომელსაც ეს თანამდებობა ეკავა 26 წლის განმავლობაში (1966-1992) მოსკოვის საპატრიარქოს იურისდიქციის ქვეშ, 1992 წელს თანამდებობიდან გადაყენებამდე და 1997 წელს ანათემამდე. მას შემდეგ, რაც თავადაც, ეკლესიის ერთიანობისთვის თავმდაბლობით, დარწმუნდა, რომ საჭიროა წერილობით გამოეხატა თავისი მონანიება და მორჩილება საპატრიარქოს მიმართ.

2. წინასწარ შეთანხმდნენ ახალი წინამძღვრის ეპიფანეს ხელდასხმის კანონიერებაზე, რომელიც აღიარებულია ოთხი ადგილობრივი მართლმადიდებლური ეკლესიის მიერ, მაგრამ არ არის აღიარებული სხვა ათი მართლმადიდებელი ეკლესიის მიერ. შესაძლოა, პირველი პრობლემის გადაწყვეტით ამ პრობლემის გადაჭრაც მოხდეს, რადგან ეპიფანე ფილარეტის მიერ იყო ხელდასხმული.

3. უკრაინის მართლმადიდებელი ეკლესიის ავტოკეფალია უნდა აერთიანებს უკრაინის ყველა მართლმადიდებელს. რადგან უკრაინაში მართლმადიდებელთა თვალსაჩინო ერთიანობის ნაკლებობა დაკავშირებულია არა ერესთან, არამედ კანონიკურ იურისდიქციასთან, განხეთქილებასთან. წმინდა და დიდ კრებას შეუძლია მიიღოს კანონიკური გადაწყვეტილება უკრაინელებთან თანამშრომლობით მათი თვალსაჩინო ერთიანობის შესანარჩუნებლად.

4. უკრაინის მართლმადიდებელი ავტოკეფალური ეკლესიის წინამძღვრად შეიძლება აირჩიონ ფილარეტი (94 წლის). წმინდა სინოდის თავმჯდომარის მოადგილე იქნება ონუფრი (77 წლის), ხოლო წმიდა საბჭოს თავმჯდომარის მოადგილე ეპიფანე (44 წლის). არავინ იცის მისი გარდაცვალების დღე როდის დადგება, მაგრამ რადგან ჩვენ ყველანი მოკვდავები ვართ და ვცხოვრობთ ამქვეყნად, ფილარეტის შემდეგ ონუფრი დაიკავებს თანამდებობას, ხოლო ონუფრის შემდეგ ეპიფანე“.

მანამდე მჟკ წერდა, რომ ალექსანდრიის იერარქმა მოიწვია წინამძღვრების საბჭო.